Η υπεράσπιση της φέτας άρχισε να αποκτά σάρκα και οστά και να κινητοποιεί τις διαθέσιμες παραγωγικές, επιστημονικές, επιχειρηματικές, θεσμικές και πολιτικές δυνάμεις. Από την Ελασσόνα κάτι αρχίζει να κινείται.

Στη μαζική και πετυχημένη εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν την Παρασκευή 19 Ιανουαρίου 2018, η Πανελλήνια Ένωση Δημοσιογράφων Επαρχιακού Τύπου (ΕΣΕΤ) και ο Δήμος Ελλασόνας, ομιλητές ήταν οι:

• Εμμανουήλ Ανυφαντάκης- Ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τέως Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Γάλακτος. Με θέμα: « Γιατί οι Συμφωνίες CETA και Ν. Αφρικής είναι επιζήμιες για τη χώρα μας».
• Χρήστος Αποστολόπουλος – Πρόεδρος ΣΕΒΓΑΠ – Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλ/κων Προϊόντων. Με θέμα: « Οι δικαιολογίες του ξεπουλήματος της Φέτας».
• Γεώργιος Εμμανουήλ- Μέλος της συντονιστικής επιτροπής του ΔΙΚΤΥΟΥ Φορέων και πολιτών Θεσσαλίας, STOP TTIP, CETA, TISA. Με θέμα: «Ο αγώνας της υπεράσπισης της Π.Ο.Π Φέτας»
• Γεώργιος Ζέρβας – Πρόεδρος της ΕΖΕ καθηγητής και τέως πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Με θέμα: « Η σημασία της φέτας, για την Ελληνική Αιγοπροβατοτροφία».

Τη συζήτηση συντόνισαν η Ειρήνη Αιμονιώτη   και ο  Απόστολος Βάλλας, δημοσιογράφοι και μέλη της ΕΣΕΤ.

Παρεμβάσεις υπέρ της ΠΟΠ φέτας έκαναν: ο βουλευτής Λάρισας της Ένωσης Κεντρώων Κατσιαντώνης Γ. και ο βουλευτής Ιωαννίνων του Σύριζα Καραγιάννης Ι., οι Περιφερειάρχες Θεσσαλίας και Ηπείρου, ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας και οι Πρόεδροι των Ομοσπονδιών Κτηνοτρόφων και Τυροκόμων, ενώ χαιρετισμούς απέστειλαν οι ευρωβουλευτές Νίκος Χουντής, Νώτης Μαριάς και ο Θανάσης Πετράκος από την ΛΑΕ.

Συμμετείχαν εκπρόσωποι δεκάδων παραγωγικών, αυτοδιοικητικών και κοινωνικών φορέων από όλη τη χώρα. Αφού οι παρόντες ενημερώθηκαν για τη σύσταση του Ομίλου Φίλων Φέτας,η σύσκεψη κατέληξε σε ψήφισμα πολιτών με το οποίο καλούνται οι βουλευτές να καταψηφίσουν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο τις εμπορικές συμφωνίες της Ε.Ε. με τον Καναδά και τις χώρες της Ν. Αφρικής εφόσον δεν κατοχυρώνουν την ΠΟΠ Φέτα.

Μέλη του Ομίλου Φίλων Φέτας, συνεχίζουν τις παρεμβάσεις τους σε διεθνή φόρουμ για το θέμα της φέτας.

Ο βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Καραγιάννης τοποθετήθηκε για “τα προβλήματα που δημιουργούν οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες στα Προϊόντα με Ονομασία Προέλευσης”, στη Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη με θέμα “Η συμβολή των Κοινοβουλίων στη δημιουργία ενός δίκαιου εμπορίου”, που έγινε στις 26 Σεπτεμβρίου στη Γενεύη, στο πλαίσιο του Φόρουμ του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), Χρήστος Αποστολόπουλος, στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων, που πραγματοποιήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου στη Στοκχόλμη, απηύθυνε στην Επίτροπο Εμπορίου της ΕΕ, Σεσίλια Μάλμστρομ, την ερώτηση “γιατί η φέτα δεν προστατεύεται ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης σε καμία από τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ με άλλες χώρες;”.

Αντιμέτωπος με σημαντικά προβλήματα που έλκουν την καταγωγή τους από το σκληρό διεθνή ανταγωνισμό και την παραδοσιακή ελληνική …μακαριότητα, ο κλάδος της γαλακτοκομίας βρίσκεται σε δύσκολη αν όχι επικίνδυνη καμπή και ο πρόεδρος του θεσμικού οργάνου της συγκεκριμένης βιομηχανίας, μας εξηγεί το πώς και, κυρίως, το γιατί.

Συνέντευξη στο Θανάση Αντωνίου

Η ‘φωνή’ του κλάδου της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας, ο Δρ. Χρήστος Αποστολόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων, είναι από τους ανθρώπους που ξέρουν τι πρέπει να πουν, πότε πρέπει να μιλήσουν και, φυσικά, πως να διατυπώσουν τις απόψεις τους.

Το τελευταίο διάστημα, ο ήρεμος αυτός manager με τις εξαιρετικές σπουδές και τη μακρά παρουσία στον κλάδο, έχει ‘ανεβάσει’ τους τόνους και έχει κάθε λόγο να το κάνει. Εμβληματικά προϊόντα της χώρας, όπως η φέτα και το γιαούρτι,  δέχονται ‘επίθεση’ από άλλες εθνικές βιομηχανίες, εντός κι εκτός Ε.Ε., ενώ η ελληνική κυβέρνηση αντιδράει με εκνευριστική καθυστέρηση και χωρίς να αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα των περιστάσεων.

Dairy News|  Κύριε πρόεδρε, μήπως ήταν κάπως ‘σκληρή’ η ανακοίνωση που εκδώσατε για τις πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με τη φέτα;

Χρήστος Αποστολόπουλος| Ήταν μάλλον πιο ήπια απ΄ ότι θα έπρεπε σε σχέση με τη ζημιά που γίνεται στο εθνικό μας προϊόν. Δυστυχώς, παρά τις διαβεβαιώσεις, η φέτα εξαιρέθηκε από προϊόν ΠΟΠ στις αγορές της Νοτίου Αφρικής, του Καναδά, της Σιγκαπούρης κ.ά. Και το κακό είναι ότι εξαιρέθηκε μόνο η φέτα. Έχουμε δηλαδή εδώ ένα σκάνδαλο στην κυριολεξία: μόνο η φέτα από τα 212 τυριά να εξαιρείται! Χωρίς κανένα σοβαρό σκεπτικό, με εντελώς έωλες δικαιολογίες…

Τι είδους δικαιολογίες;

Μας είπαν ότι «εδώ και κάποια χρόνια έχουμε στα κράτη μας κάποιους Έλληνες μετανάστες που παράγουν λευκά τυριά και τα ονομάζουν ‘φέτα’ και δεν μπορούμε να τους πούμε σήμερα να μην συνεχίσουν να τα παράγουν»! Αυτές οι δικαιολογίες όμως είναι τουλάχιστον αστείες απέναντι σε μια μεγάλη ιστορία παραγωγής φέτας στην Ελλάδα εκατοντάδων (αν όχι χιλιάδων) χρόνων. Στο κάτω- κάτω, τα ευρωπαϊκά ΠΟΠ προϊόντα είναι ενιαία κατηγορία.  Έτσι, δεν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι ορισμένα από αυτά έχουν …λιγότερα δικαιώματα από τα άλλα, δεν μπορεί να το αποδεχτεί αυτό, όχι μόνο η Ελλάδα αλλά δεν θα έπρεπε ούτε η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση. Επομένως, κακώς η Ε.Ε. δέχτηκε κάτι τέτοιο. Όσο για την Ελλάδα, εμείς έπρεπε να μην μπούμε καν στη συζήτηση αυτή, έπρεπε να ισχυριστούμε ότι η φέτα έχει τα  ίδια ακριβώς δικαιώματα με το παρμιτζάνο-ρετζάνο, το ροκφόρ κ.ά.· Ότι λοιπόν δικαιώματα κατοχύρωσε η Ε.Ε. για λογαριασμό τους θα έπρεπε να έχει κατοχυρώσει και για την φέτα. Τόσο απλά!

Και ακολούθησε το γιαούρτι όπου κι εκεί η κατάσταση είναι ίδια…

Δυστυχώς είναι ακόμα χειρότερη. Το ελληνικό γιαούρτι θεωρείται αυτή τη στιγμή το σημαντικότερο γαλακτοκομικό προϊόν στον κόσμο- ο τζίρος του είναι έξι δισ. ευρώ. Δυστυχώς, εδώ  και χρόνια, αφήσαμε να καπηλεύονται κάποιοι τη φράση ‘ελληνικό γιαούρτι’ (Greek Yogurt). Η φράση αυτή εξ ορισμού προσδιορίζει την ‘καταγωγή’ του προϊόντος, όπως λέμε ‘γαλλικό τυρί’, ‘σκοτσέζικο ουίσκι’ κ.ό.κ. Δεν είναι απαραίτητο να είναι ΠΟΠ το προϊόν για να είναι κατοχυρωμένο ως προς την καταγωγή του. Ο κανονισμός 1169 του 20111 αναφέρει σαφώς πως «Σε κάθε περίπτωση, η αναγραφή της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης θα πρέπει να γίνεται με τρόπο ώστε να μην παραπλανάται ο καταναλωτής» ενώ ο Κανονισμός 2913/92 προσδιορίζει με σαφήνεια ότι «κατάγονται από συγκεκριμένη χώρα τα προϊόντα που παράγονται εξ ολοκλήρου στην εν λόγω χώρα».  Όταν επομένως στην ονομασία του προϊόντος προτάσσεται  η καταγωγή του (π.χ. ελληνικό), τότε προσδιορίζεται αυτόματα ο τόπος της παράγωγης του.  Δεν μπορείς επομένως να χαρακτηρίζεις κάτι ως ‘ελληνικό’ χωρίς να έχει παραχθεί στην Ελλάδα διότι έτσι παραπλανάς ευθέως τον καταναλωτή. Δεν είναι όμως μόνο αυτό το ζήτημα. ‘Ελληνικό γιαούρτι’ δεν υπάρχει. Απλώς δεν υφίσταται τέτοια κατηγορία.

Τι εννοείται, ότι ο όρος δεν είναι δόκιμος;

Υπάρχει γιαούρτι αγελάδας, γιαούρτι στραγγιστό, γιαούρτι παραδοσιακό, κτλ. αλλά ελληνικό γιαούρτι δεν υπάρχει· δεν ορίζεται γιατί είναι όλα αυτά μαζί. Οι ξένοι το αποκαλούν έτσι νομίζοντας -εντελώς λανθασμένα- ότι το ελληνικό γιαούρτι είναι μόνο το στραγγιστό κι έχουν το θράσος, οι Τσέχοι για παράδειγμα, να δηλώνουν ότι θα θεσπίσουν δύο κατηγορίες μια ‘ελληνικό γιαούρτι’ και μια ‘τύπου ελληνικό γιαούρτι’,  τη στιγμή που δεν θα παράγονται στην Ελλάδα και που ούτε η ίδια η Ελλάδα δεν έχει δημιουργήσει τέτοια κατηγορία. Δεν υπάρχει κάτι πιο παράλογο… Για να αντιληφθείτε το μέγεθος του παραλογισμού, αν η Ελλάδα θελήσει να εξάγει στην Τσεχία γιαούρτι αγελάδας, δεν μπορεί να το κάνει γιατί δεν θεωρείται «ελληνικό» (- έχει άλλες προδιαγραφές!! Και παρόλο αυτόν τον επικίνδυνο παραλογισμό δεν έχουμε στην κυριολεξία επαναστατήσει σε κάθε επίπεδο:  πολιτικό και υπηρεσιακό.

Ποιες είναι λοιπόν οι εξελίξεις;

Έχουμε κάνει μια συνάντηση με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου, για να σχεδιάσουμε τα βήματα που θα ακολουθήσουν. Συμφωνήσαμε στο ότι πρέπει επειγόντως να πείσουμε με κάθε τρόπο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία δυστυχώς έχει πάρει θετική υπέρ της ανήκουστης αυτής Τσεχικής πρότασης, ότι αυτό που επιχειρείται είναι παράλογο, αφού κανείς δεν μπορεί να κατοχυρώσει την καταγωγή ενός προϊόντος ως προϊοντική κατηγορία μιας άλλης χώρας. Κάτι τέτοιο είναι απολύτως αντίθετο με πολύ βασικές αρχές του κοινοτικού δικαίου. Αναμένουμε τη σύνταξη μιας αυστηρής επιστολής, στην οποία ζητήσαμε να είμαστε κοινωνοί -αν όχι συνδιαμορφωτές της- διότι στο παρελθόν, μια άλλη επιστολή που είχε σταλθεί από το Υπουργείο για το ίδιο θέμα- περιείχε σοβαρά και επικίνδυνα λάθη θα έλεγα. Για παράδειγμα εκείνη η επιστολή ανέφερε τη φράση «…..το αυθεντικό ελληνικό γιαούρτι….», η οποία είναι απολύτως λανθασμένη καθώς δεν υπάρχει …‘αυθεντικό’ ελληνικό γιαούρτι, όπως δεν υπάρχει …‘αυθεντική ελληνική’ φέτα. Υπάρχει μόνο “ελληνικό γιαούρτι” (αυτό που παράγεται στην Ελλάδα) και μόνον “φέτα” (η οποία εξ ορισμού είναι ελληνική).

Δεν υπάρχει …‘αυθεντικό’ ελληνικό γιαούρτι, όπως δεν υπάρχει …‘αυθεντική ελληνική’ φέτα. Υπάρχει μόνο “ελληνικό γιαούρτι” κι αυτό παράγεται στην Ελλάδα) και μόνον “φέτα” η οποία εξ ορισμού είναι ελληνική.

Οι παραγωγοί στην Ελλάδα διαμαρτύρονται οτι οι τιμές στις οποίες πουλάνε είναι πολύ χαμηλές για να τους εξασφαλίσουν τα προς  το ζην. Αληθεύει;

Επιτρέψτε μου αλλά η εικόνα στην Ελλάδα είναι ακριβώς αντίθετη: στην Ελλάδα η τιμή της πρώτης ύλης είναι η τρίτη υψηλότερη στην Ευρώπη μετά την Κύπρο και τη Μάλτα. Η τιμή του γάλακτος στην Ελλάδα είναι 0,38- 0,40 ευρώ το λίτρο ανάλογα με την εποχή. Στην Ευρώπη είναι πολύ παρακάτω κι αυτό είναι ένα πρόβλημα διότι καλούμαστε να ανταγωνιστούμε σε μια διεθνή αγορά με μια πολύ ακριβή πρώτη ύλη. Τη διεθνή αγορά δεν την ενδιαφέρει αν η πρώτη ύλη είναι από την Ελλάδα: ο καταναλωτής βλέπει το γαλακτοκομικό προϊόν, πχ. το γιαούρτι, το γάλα, το τυρί που εξάγουμε και το συγκρίνει με το αντίστοιχο ανταγωνιστικό προϊόν που υπάρχει στο ράφι της χώρας του. Αν έχουμε μια διαφορά τιμής περίπου 30% στην πρώτη ύλη και χρειαζόμαστε περίπου 10 κιλά γάλακτος για παράξουμε πχ. ένα κιλό τυρί,  τότε εξ ορισμού, η διαφορά μας στο ράφι θα είναι τεράστια. Οι ελληνικές επιχειρήσεις από αυτή τη διαφορά τιμής της πρώτης ύλης, υφίστανται τεράστιες ζημίες, όντας μη ανταγωνιστικές. Και η μη ανταγωνιστικότητα δεν πλήττει μόνο την βιομηχανία αλλά και τον Έλληνα κτηνοτρόφο.

Στην Ευρώπη γιατί είναι τόσο φθηνό το γάλα;

Αναφερόμαστε στο γελαδινό γάλα: έχουν λιβάδια, έχουν υποδομές, έχουν πολύ καλλίτερη διάρθρωση. Η Ελλάδα προσφέρεται για την παραγωγή κυρίως αιγοπρόβειου γάλακτος. Όλες σχεδόν οι ζωοτροφές είναι εισαγόμενες κι έχουν υψηλό κόστος. Επίσης η κατανομή και η διασπορά των μονάδων δημιουργεί εξ ορισμού υψηλότερο κόστος ενώ υπάρχει ταυτόχρονα και σοβαρή έλλειψη γενετικού υλικού. Γνωρίζετε ότι οι περισσότερες αγελάδες στην Ελλάδα αγοράζονται ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει ιδιοπαραγωγή, παράγουν δηλαδή οι ίδιες τα ζώα που θα αντικαταστήσουν τα γερασμένα. Ξοδεύουμε δηλαδή έτσι πολύ μεγαλύτερα ποσά για την αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου. Τέλος σημαντικό είναι και το διαχειριστικό κόστος όπου τα περιθώρια βελτίωσης παραμένουν ακόμη μεγάλα.

Υπάρχει γκρίνια όμως στην Ευρώπη από τους παραγωγούς. Γιατί;

Έχουν φτάσει πράγματι κάτω από το επίπεδο του κόστους παραγωγής. Φέτος (σημ. 2016) το γάλα έφτασε να πωλείται κάτω από 0,20 ευρώ το λίτρο – σημαντικά χαμηλότερα από το κόστος παραγωγής τους. Ο λόγος είναι γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση κατάργησε το 2015 τις ποσοστώσεις γάλακτος και οι παραγωγοί επένδυσαν σε ζωικό κεφάλαιο και υψηλότερη παραγωγή διότι οι βιομηχανίες αισθάνθηκαν ότι ο μη περιορισμός της ποσόστωσης θα τους επιτρέψει να παράξουν περισσότερο γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα και να τα εξάγουν σε χώρες όπως η Κίνα.  Η Κίνα όμως σταμάτησε να εισάγει με τους ίδιους ρυθμούς γιατί άρχισε να ιδιοπαράγει. Την ίδια στιγμή το εμπάργκο της Ρωσίας δημιούργησε τεράστια αδιάθετα αποθέματα στο γαλακτοκομικό κλάδο. Πολλές χώρες παράγουν για να εξάγουν και, όταν δεν καταφέρνουν να εξάγουν, πουλάνε το γάλα όσο- όσο και έτσι δημιουργούνται προβλήματα σε όλη στην αγορά συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής.

Τακτικός ομιλητής σε συνέδρια για τη βιομηχανία τροφίμων (εδώ σε συνέδριο της εφημερίδας Ναυτεμπορική) και αρθρογράφος ελληνικών και διεθνών περιοδικών, ο Χρ. Αποστολόπουλος έχει αφιερώσει την επαγγελματική ζωή του στη γαλακτοβιομηχανία και την ασφάλεια τροφίμων.

Επενδύσεις στη γαλακτοκομία γίνονται;

Θεωρώ ότι είμαστε από τους πλέον ‘επενδυτικούς’ κλάδους. Τα τελευταία χρόνια όμως οι συνθήκες της ολοένα και συρρικνούμενης αγοράς (είχαμε περιορισμό της κατανάλωσης, αύξηση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας κ.ά.) δεν βοήθησε καθόλου τον τομέα αυτό. Οι εταιρείες υπήρξαν πολύ συγκρατημένες στο κομμάτι των μεγάλων επενδύσεων. Μικροεπενδύσεις γίνονται όμως συνεχώς καθώς οι εταιρείες ακολουθούν την εξέλιξη της τεχνολογίας, και αλλάζουν τον εξοπλισμό τους κτλ.

Πως πάει η ελληνική αγορά;

Το πρώτο εξάμηνο του 2016 η πτώση της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων είναι πάνω από  10% και κανείς δεν μπορεί να δώσει μια λογική εξήγηση διότι η αγορά που είχε ήδη είχε ‘φάει το λίπος της’ από την προηγούμενη περίοδο ύφεσης. Αναρωτιόμαστε λοιπόν, από πού ‘κόβουν’ οι Έλληνες καταναλωτές… Στις γεννήσεις είχαμε τα τελευταία χρόνια πτώση της τάξης του 15%, η οποία δεν θα έχει αντίκτυπο μόνο την περίοδο της πτώσης αλλά δυστυχώς και για τα επόμενα χρόνια διότι αυτά τα παιδιά (που δεν θα γεννηθούν) δεν θα υπάρξουν ποτέ για να μεγαλώσουν και να καταναλώσουν γαλακτοκομικά προϊόντα.

Ο κόσμος κουβεντιάζει πολύ για το ‘λόμπι των Βρυξελλών’. Συμμερίζεστε αυτό το φόβο;

Θεωρώ πολύ εγωιστικό να νομίζουμε ότι η Ελλάδα είναι το κέντρο του κόσμου· είμαστε το 2% της παραγωγής της Ε.Ε. Κανείς δεν ενδιαφέρεται για μας… Η αγορά είναι πάρα πολύ μικρή σε σχέση με το γάλα που παράγεται στην Ε.Ε. , είναι πολύ μικρή για να την επιβουλεύονται και να στήνουν μάλιστα λόμπι σε βάρος της.  Αν κάτι βάλλεται είναι συγκεκριμένα ελληνικά προϊόντα που έχουν αποκτήσει σημαντική φήμη όπως η φέτα και το ελληνικό γιαούρτι.

Αξίζει να επενδύσουμε πχ. στην αγελαδοτροφία;

Το ελληνικό γιαούρτι, το είπαμε και πριν, έχει ένα τεράστιο παγκόσμιο τζίρο. Αν λοιπόν το κατοχυρώσουμε, αν απαιτήσουμε δηλαδή – όπως έπρεπε να έχουμε κάνει από την πρώτη στιγμή- να κατοχυρωθεί η καταγωγή του και  οτιδήποτε φέρει τη λέξη ‘ελληνικό’ να είναι πραγματικά παραγμένο στην Ελλάδα, τότε όχι μόνο θα μπορέσουμε να επενδύσουμε αλλά θα αποτελούσε αυτό τον μεγαλύτερο μοχλό ανάπτυξης στον κλάδο. Ο τζίρος του “ελληνικού γιαουρτιού” παγκοσμίως είναι σχεδόν πενταπλάσιος του συνολικού τζίρου των γαλακτοκομικών στην Ελλάδα. Και το ελαχιστότατο μερίδιο αυτού θα έδινε τεράστια ανάπτυξη στην αγελαδοτροφία στην Ελλάδα.

Τι πρέπει να κάνουμε;

Να δώσουμε την προσοχή που δίνουν οι άλλες χώρες στα δικά τους εθνικά προϊόντα. Αν επιχειρήσει κανείς να πουλήσει ένα τυρί που παράγεται στην Ελλάδα με την ονομασία «γαλλικό τυρί»  η Γαλλία θα δεν θα αντιδράσει μόνο αλλά θα μας κηρύξει στην κυριολεξία τον πόλεμο. Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς. Δεν μπορεί να παίξει κανείς με την ιστορία μιας χώρας αλλά ούτε και με τα δυνητικά έσοδα των προϊόντων της. Η Γαλλία με 18.000 τόνους ροκφόρ που εξάγει, έχει περισσότερα έσοδα απ΄ ότι έχει η Ελλάδα με τους 100.000 τόνους φέτας. Και τι παράγουν; Ένα προϊόν από το ίδιο ακριβώς γάλα, με τις ίδιες γραμμές παραγωγής. Δηλαδή θεωρητικά με το ίδιο κόστος.

Γιατί γίνεται αυτό;

Γιατί έχουν το ροκφόρ ως κόρη οφθαλμού… Έχει τη φήμη, την αξία, και κατοχυρωμένη την μοναδικότητα του παντού. Έχει αποκτήσει τέτοια αξία γιατί δεν επέτρεψαν σε κανένα από τους πολλούς μιμητές του να χρησιμοποιήσουν το όνομα του όχι μόνο εντός της ΕΕ και σε όλο τον κόσμο!  Το ίδιο έπρεπε να έχουμε κάνει κι εμείς με τη φέτα και το γιαούρτι και να μην θεωρούμε ότι αν πχ. η Αυστραλία φτιάξει προϊόντα που τα ονομάζει ‘ελληνικό γιαούρτι’ μας διαφημίζει κιόλας. Όχι μόνο μας δυσφημίζει αλλά και μας υπονομεύει το μέλλον…

Πως βλέπετε το ανθρώπινο δυναμικό του κλάδου σας;

Υπάρχει πολύ καλό δυναμικό επιστημόνων στην Ελλάδα. Ο χώρος του γάλακτος ήταν ήδη πολύ ανοδικός, με μεγάλη ζήτηση για εξειδικευμένο προσωπικό, με δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Σήμερα, αν και τα πράγματα έχουν δυσκολέψει, υπάρχει ανανέωση στον στελεχιακό δυναμικό που υπηρετεί τη γαλακτοκομία και όσοι νέοι εισέρχονται  πλέον, έρχονται και με γνώσεις και με μεράκι. Έτσι, αισιοδοξώ διότι η ‘μαγιά’ υπάρχει…

• Γάλα και διατροφικοί μύθοι

Τι γνώμη έχετε κύριε Αποστολόπουλε για τα όσα γράφονται για την αξία της χρήσης του γάλακτος από ενήλικους και την αμφισβήτηση που δέχεται το προϊόν από μερίδα καταναλωτών;

Δυστυχώς είναι ένας μύθος που έχει ξεκινήσει από τις φανατικές ομάδες των vegans, οι οποίοι έχουν κάνει φιλοσοφία της ζωής τους τη μη κατανάλωση ζωικών προϊόντων κάθε είδους. Η απάντηση προς όλες αυτές τις εντελώς πλανημένες ομάδες είναι ότι, το τι πρέπει ή δεν πρέπει να καταναλώνει ο άνθρωπος φαίνεται από το μήκος του εντέρου του, καθώς το τελευταίο προσδιορίζει το είδος της διατροφής του. Δεν μπορεί λοιπόν να χαρακτηρίζεται αποκλειστικά φυτοφάγος ο άνθρωπος όταν το μήκος του εντέρου του είναι μεταξύ του μήκους των σαρκοφάγων και φυτοφάγων ζώων. Ο άνθρωπος, εξ ορισμού από τη φυσική του υπόσταση είναι υποχρεωτικά παμφάγος. Είναι καταναλωτής δηλαδή μιας μεικτής διατροφής. Όσοι ισχυρίζονται ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να πίνουν γάλα γιατί αυτό δεν είναι τροφή του ανθρώπου αλλά των μοσχαριών, αγνοούν εντελώς ότι το γάλα είναι ένα γαλάκτωμα το οποίο περιέχει πέραν των πολυτίμων μικροσυστημάτων, πρωτεΐνη, λίπος και λακτόζη (ένα είδος σακχάρου). Δηλαδή απαραίτητα στοιχεία που υπάρχουν ως δομικά στοιχεία σε πολλά τρόφιμα, όχι όμως με την ίδια μορφή, την ίδια ποσότητα η την ίδια ποιότητα. Έχει αποδειχτεί μάλιστα ότι οι πρωτεΐνες του γάλακτος είναι πολύ υψηλής βιολογικής αξίας σε αντίθεση με την πρωτεΐνη που υπάρχει στις φυτικές τροφές. Το γάλα είναι πολύ πιο υψηλής βιολογικής αξίας προϊόν και γι΄ αυτό για την παρασκευή πάρα πολλών φαρμάκων οι ενεργές ουσίες αντλούνται από αυτό. Ο λόγος για την ατεκμηρίωτη αυτή επίθεση προς το γάλα και τα προϊόντα του (πέραν της απόλυτης άγνοιας) είναι ο μεγάλος τζίρος που πραγματοποιούν τα γαλακτοκομικά προϊόντα παγκοσμίως, διότι όχι μόνον αρέσουν σχεδόν σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στον δυτικό αλλά και είναι βασική τροφή που προάγει την ανάπτυξη και την υγεία των πληθυσμών αυτών.  Γάλα δεν πίνουν μόνο ορισμένοι πληθυσμοί, όπως οι Ινδιάνοι της Αμερικής, που εμφανίζουν μεγάλο ποσοστό δυσανεξίας στη λακτόζη. Η ινδοευρωπαϊκή φυλή στην οποία ανήκουμε έχει πολύ μικρό ποσοστό δυσανεξίας, γύρω στο 5%.

• Αντιβιοτικά και γάλα

«Τα αντιβιοτικά έχουν να κάνουν με την υγεία του ζώου και καθόλου με την υγιεινή του γάλακτος. Η χρήση τους αποσκοπεί  στην εξασφάλιση της ευζωίας του ζώου κι αν τα σταματήσουμε το ζώο θα ασθενεί και θα υποφέρει. Είναι λοιπόν τουλάχιστον ανήθικο να εκτρέφεις ζώα κάτω από ασθένεια. Επομένως, ότι φάρμακα χρησιμοποιούνται είναι για την υγεία του ζώου. Αυτό μόνο που πρέπει να διασφαλίζεται είναι να μην γίνεται κατάχρηση των φαρμάκων και βεβαίως το γάλα των σε θεραπεία ζώων δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ποτέ στην διατροφή του ανθρώπου.Έχει γίνει τεραστία πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια και όλες οι σοβαρές εταιρείες του κλάδου ελέγχουν πάντα (στο 100%) οποιαδήποτε ποσότητα γάλακτος παραλαμβάνουν ως προς την παρουσία αντιβιοτικών και με πολλά αντικίνητρα για την διασφάλιση τους εκτός της αλυσίδας παραγωγής. Είναι κάτι που πολύ εύκολα διαπιστώνεται  από τη βιομηχανία. Δεν θεωρώ ότι υπάρχει κανένα πρόβλημα σε σοβαρές εταιρείες και σοβαρούς παραγωγούς».

Η ελληνική αγορά γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων δεν έχει βρει τη –διαταραχθείσα- ισορροπία της και όλα τα μεγάλα μέτωπα είναι, προς το παρόν, ανοικτά. Το 2016 άφησε πίσω του ανοιχτά θέματα τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο διεθνές επίπεδο στο οποίο κινείται εδώ και πολλά χρόνια, με ιδιαίτερη μάλιστα επιτυχία, η ελληνική γαλακτοβιομηχανία.

Στο εσωτερικό, το μεγάλο ζήτημα είναι η δημιουργία η δημιουργία Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Γάλακτος (Δ.Ο.Γ.) η οποία αν και αποτελεί διακαή πόθο των εμπλεκομένων με τη γαλακτοβιομηχανία παραγόντων, από τη φάρμα μέχρι το λιανεμπόριο, δεν έχει ακόμα πραγματικότητα εξαιτίας των αφανών  συγκρούσεων και των άτυπων ανταγωνισμών ανάμεσα σε ομάδες παραγωγών και μερίδα της βιομηχανίας.

Στο εξωτερικό τα δύο μεγάλα επώδυνα για τη χώρα αγκάθια της ονομασίας / προστασίας της φέτας και του γιαουρτιού κινούνται με εκνευριστική βραδύτητα καθώς η ελληνική πλευρά, παγιδευμένη σε συμφωνίες που έχει ήδη υπογράψει και καθηλωμένη μέσα σε ένα διεθνές κύμα αμφισβήτησης των δικαιωμάτων μας, περιμένει τις εξελίξεις αντί να της δημιουργεί η τουλάχιστον να τις παρακολουθεί.

Μέσα στον Οκτώβριο είχαμε την συνάντηση εργασίας  που συγκάλεσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Βαγγέλης Αποστόλου, με τους φορείς που εκπροσωπούν τον τομέα του γάλακτος και των προϊόντων του.  Όπως ανακοινώθηκε από το ΥπΑΑΤ, αντικείμενο της συνάντησης ήταν «ο συντονισμός των ενεργειών για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που έχει ο κλάδος, αλλά και την αντιμετώπιση των κινδύνων που δημιουργούνται στο διεθνές περιβάλλον για εμβληματικά προϊόντα όπως η φέτα και το γιαούρτι.»

Αν και θέληση όλων των πλευρών ήταν η δημιουργία μιας διεπαγγελματικής οργάνωσης, κατά τα πρότυπα άλλων κλάδων της ελληνικής παραγωγής, το αποτέλεσμα της συνάντησης ήταν τελικά  να αποφασιστεί η δημιουργία  μιας Ομάδας Εργασίας με ευρεία αντιπροσωπευτικότητα, η οποία, μεταξύ άλλων, θα εξετάσει τη σκοπιμότητα και τις προοπτικές δημιουργίας Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης στον κλάδο. Κάτι τέτοιο όπως αναφέρουν πηγές που συμμετείχαν στη συνάντηση θα είναι δύσκολο διότι υπάρχει ασυμφωνία ανάμεσα στους παραγωγούς του αιγοπρόβειου από τη μια πλευρά  και του αγελαδινού γάλακτος από την άλλη.

Ο Επίτροπος Υγείας Vytenis Andriukaitis, σε επιστολή του προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης συμφωνεί ότι η χρήση του όρου ‘ελληνικό γιαούρτι’, για τα προϊόντα που παράγονται εκτός Ελλάδος, αποτελεί εξαπάτηση των καταναλωτών. Πλην όμως, ολιγωρεί… Φωτογραφία: E.E.

Φέτα: σε πέντε χρόνια βλέπουμε…

Η Ελλάδα ανησυχεί βλέποντας να ‘σχεδιάζεται’ ένα μέλλον για τη φέτα χωρίς πρόνοια για την προστασία της, η Ε.Ε. αναγνωρίζει τις ανησυχίες της Ελλάδας σχετικά με τα αποτελέσματα για την προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων στο πλαίσιο της Συμφωνίας CETA και διαβεβαιώνει ότι «δεν αποτελούν προηγούμενο για τις υπό εξέλιξη ή μελλοντικές διαπραγματεύσεις»- η εμπειρία όμως με την υπόθεση του Καναδά μάλλον διαψεύδει τον ισχυρισμό.

.Παράλληλα, η Επιτροπή προχωράει και σε μια ακόμη δέσμευση η οποία αποδεικνύει πόσο περιορισμένη ήταν, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, η συμμετοχή των εθνικών κρατών στις διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. με τρίτους εταίρους: στις υπό εξέλιξη και μελλοντικές διαπραγματεύσεις, η Ε.Ε δεσμεύεται ότι « θα διατηρεί στενή επαφή με κάθε ενδιαφερόμενο κράτος-μέλος μέσω των διαθέσιμων δομών διαβούλευσης».

Κεντρική πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης είναι να δρομολογηθούν οι εξελίξεις ώστε το αργότερο σε πέντε έτη να αμβλυνθούν οι αρχικές ‘ανεπαρκείς προβλέψεις’ (κατά τη φράση που χρησιμοποιήθηκε) για την ενισχυμένη προστασία της Γεωγραφικής Ένδειξης Φέτα στον Καναδά. Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται τα στελέχη της κυβέρνησης που ασχολούνται με το θέμα. Στο άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για θέματα Εμπορίου, που συγκλήθηκε στην Μπρατισλάβα, ο τότε υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης σε συζητήσεις που είχε με την αρμόδια Επίτροπο Εμπορίου Cecilia Malmstrom κατέληξαν σε ένα κείμενο δήλωσης της Επιτροπής με την οποία ανοίγει ο δρόμος ώστε το αργότερο σε πέντε έτη να αμβλυνθούν οι αρχικές ανεπαρκείς προβλέψεις για την ενισχυμένη προστασία της Γεωγραφικής Ένδειξης Φέτα στον Καναδά. Θυμίζουμε ότι ανάλογο κείμενο υπάρχει και για τη συμφωνία με τις χώρες της Νότιας Αφρικής.

Η Επίτροπος Εμπορίου Cecilia Malmstrom και η ελληνική κυβέρνηση κατέληξαν το καλοκαίρι του 2016 σε κείμενο- δήλωση της Επιτροπής με την οποία ανοίγει ο δρόμος ώστε το αργότερο σε πέντε έτη να αμβλυνθούν οι αρχικές ανεπαρκείς προβλέψεις για την ενισχυμένη προστασία της Γεωγραφικής Ένδειξης Φέτα στον Καναδά. (Φωτο: cosilium.europa.eu)

Γιαούρτι: πεδίο διεθνούς μάχης

Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2016 και μετά από αντίδραση της Αθήνας για όσα επιχειρεί η  Τσεχία σχετικά με την τυπολογία του γιαουρτιού, ο Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων Vytenis Andriukaitis, έστειλε  επιστολή  στον Βαγγέλη Αποστόλου.

Στην απαντητική του επιστολή ο V. Andriukaitis υιοθέτησε  τα επιχειρήματα που διατυπώνει η ελληνική πλευρά και δήλωσε ότι «Η ονομασία ‘ελληνικό γιαούρτι’  είναι αποδεκτή από την Επιτροπή ως ένδειξη προέλευσης – δηλαδή γιαούρτι που προέρχεται από την Ελλάδα- και  ότι η χρήση του όρου «ελληνικό γιαούρτι», για τα προϊόντα που παράγονται εκτός Ελλάδος, θα αποτελούσε εξαπάτηση των καταναλωτών. Στην ίδια επιστολή του ο Επίτροπος δεν παίρνει θέση για τις άλλου τύπου, εξίσου παραπλανητικές αναφορές των Τσέχων – και αρκετών άλλων κρατών.

Το ελληνικό υπουργείο επιμένει να θεωρεί ότι οι διασφαλίσεις που διατυπώνονται από τους δύο Επιτρόπους είναι ικανές να στηρίξουν τη διεθνή υπόθεση του ελληνικού γιαουρτιού, ο δε υπουργός κάνει λόγο για «μια πρώτη νίκη σε μια προσπάθεια υπεράσπισης ενός προϊόντος που είναι συνυφασμένο με την ελληνική  ποιοτική παραγωγή».

Χρήστος Αποστολόπουλος, πρόεδρος στο Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ).

Ο ΣΕΒΓΑΠ παρεμβαίνει κι …ενοχλεί

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση του ‘διαλόγου’ των Ε. Αποστόλου- V. Andriukaitis, παρενέβη με επιστολή του για να αποκαταστήσει, όπως ισχυρίζεται, την αλήθεια. Σύμφωνα με το θεσμικό όργανο της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας, «Η απάντηση του V. Andriukaitis είναι ελάχιστα θετική σε σχέση με το συνολικό πρόβλημα του ‘ελληνικού γιαουρτιού’. Άλλωστε στο ίδιο το Δελτίο Τύπου αφήνεται σοβαρή πιθανότητα η επίσημη θέση της Επιτροπής να είναι διαφορετική».

Ο ΣΕΒΓΑΠ είναι ανήσυχος διότι εκτιμά πως η ελληνική πλευρά  έχει επικεντρωθεί μόνο στην περίπτωση της Τσεχίας η οποία «με τον πιο θρασύ τρόπο προσπάθησε να νομοθετήσει το ελληνικό γιαούρτι ως μια νέα κατηγορία των γιαουρτιών της. Και εξηγεί ότι «Απορούμε πως παραβλέπονται τα τόσα προϊόντα στην Ε.Ε. (και όχι μόνο) που φέρουν φαρδιά πλατιά την ονομασία ‘ελληνικό γιαούρτι’ και με εικαστικά Παρθενώνες, ελληνικά νησιά και τσολιάδες”.

ΟΙ Έλληνες βιομήχανοι στο χώρο του γάλακτος θεωρούν απογοητευτικό το γεγονός ότι το εύρος της διεκδίκησης του Υπουργείου σταματά μόνο στον όρο «ελληνικό γιαούρτι»  και μόνο στο θέμα της Τσεχίας. Ο Σύνδεσμος, όπως άλλωστε είχε δηλώσει εμφατικά ο πρόεδρός του Χρήστος Αποστολόπουλος, σε συνέντευξή του στο προηγούμενο τεύχος του Dairy News, θεωρεί ότι  το επίσημο κράτος  δεν έχει κατανοήσει  ότι δεν υπάρχει προϊόν ‘ελληνικό γιαούρτι’.

Το ελληνικό γιαούρτι, αναφέρει ο Σύνδεσμος,  «δηλώνει καταγωγή, δεν είναι προϊόν, δεν είναι ένας τύπος, ούτε μια συνταγή, ούτε ένα στυλ όπως ισχυρίζεται εντελώς λανθασμένα ο Επίτροπος. Υπάρχουν πολλοί τύποι ελληνικού γιαουρτιού(π.χ. αγελάδας, παραδοσιακό, στραγγιστό κτλ.), πολλά στυλ (π.χ. set, stirred, κτλ.) και βέβαια δεν υπάρχει μια μόνο συνταγή. Δεν μπορεί λοιπόν να νομιμοποιείται από τον κ. Andriukaitis οποιοσδήποτε παρασκευαστής του εξωτερικού ονομάζει το γιαούρτι του «Ελληνικού στυλ» (Greekstyle) ή «Ελληνικού τύπου» (Greektype). Σε ποιο στυλ και σε ποιο τύπο αναφέρεται;! Γι’ αυτό η μοναδική μας διεκδίκηση και το απόλυτο δικαίωμα μας είναι ότι δεν μπορεί να γίνεται χρήση με κανένα τρόπο του όρου «ελληνικό» σε γιαούρτια που δεν παρασκευάζονται στην Ελλάδα. Είναι τόσο απλό αλλά και τόσο σημαντικό αυτό για τον κλάδο και την οικονομία της χώρας μας που στην κυριολεξία εγκληματούν όσοι δεν διεκδικούν ακριβώς αυτό».

Ο ΣΕΒΓΑΠ θεωρεί ότι η αναφορά περί «θετικής εξέλιξης» όπως ονόμασε το Υπουργείο την πορεία σχετικά με το θέμα της προστασίας της φέτας στην συμφωνία Ε.Ε. με τον Καναδά, είναι τουλάχιστον εμπαιγμός από πλευράς Ε.Ε. Η θέση του είναι ότι αν υπάρχει η παραμικρή σοβαρότητα στις προθέσεις της Ε.Ε. οφείλει να τις συμπεριλάβει στους όρους της συμφωνίας και να μην προσπαθεί να καλύψει την τεράστια αδικία εις βάρος της χώρας μας με λόγια του αέρα.

Αυτή άλλωστε τη θέση διατύπωσε και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, στο πρόσφατο συνέδριο της COPA-COGECA στην Αθήνα, σε δημόσια ερώτηση που απεύθυνε, μπροστά σε ακροατήριο εκατοντάδων συνέδρων, στον μάλλον αμήχανο Επίτροπο Φιλ Χόγκαν ο οποίος επανέλαβε απλώς τις γνωστές θέσεις της Ε.Ε. περί ισότιμης προστασίας, όλων των προστατευόμενων προϊόντων της Ευρώπης.

Τι διαπιστώνει ο Vytenis Andriukaitis

• Το να ονομάζεται γιαούρτι που δεν προέρχεται από την Ελλάδα ως «ελληνικό γιαούρτι» και να αναφέρει το αληθινό μέρος της παρασκευής του στην επισήμανση (π.χ. παράγεται στην Χ χώρα που είναι διαφορετική από την Ελλάδα), δεν είναι αρκετό για να αποφύγει ή να επανορθώσει τον παραπλανητικό χαρακτήρα του ονόματος «ελληνικό γιαούρτι» σχετικά με τη χώρα προέλευσης.
• Όσον αφορά άλλες ονομασίες όπως «γιαούρτι ελληνικού τύπου» ή «γιαούρτι ελληνικού τρόπου-στιλ» ή «γιαούρτι ελληνικής συνταγής», η Επιτροπή εκτιμά ότι αυτές οι ονομασίες μπορεί να γίνουν αποδεκτές ώστε να υποδείξουν ότι τα γιαούρτια έχουν παχύ και κρεμώδη υφή λόγω των ιδιαίτερων μεθόδων παραγωγής. Η προοπτική να παραπλανήσουν τους καταναλωτές πρέπει να εκτιμηθεί για κάθε μια περίπτωση ξεχωριστά έχοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά των προϊόντων, όπως επίσης και την παρουσίαση (π.χ. με εικόνες) και άλλες επιπλέον πληροφορίες που δίνονται με την επισήμανση των τροφίμων.
• Πρόθεση της Επιτροπής είναι να συνεισφέρει σε μια λύση σχετικά με την ονομασία «Ελληνικό γιαούρτι», όπως περιλαμβάνεται στην πρόταση Νομοθεσίας που κοινοποιήθηκε από τις Τσεχικές Αρχές.

Η φέτα αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα χαρακτηριστικότερα προϊόντα που παράγει η χώρα μας. Ένα σήμα κατατεθέν της ελληνικής υπαίθρου ιδιαίτερα γνωστό σε όλο τον κόσμο που βρίσκεται με κάθε τρόπο στο ελληνικό τραπέζι.

Ποια είναι όμως η ιστορία της, ο μοναδικός τρόπος παραγωγής της, γιατί αποτέλεσε σημείο τριβής εδώ και πολλά χρόνια στους κόλπους της ΕΕ, και τι πρόκειται να αλλάξει μετά την ψήφιση της CETA, της εμπορικής συμφωνίας δηλαδή ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Καναδά; Το NEWS247 επιχειρεί να ερευνήσει όλες τις πτυχές του πολύπλοκου ζητήματος.

Αρχικά, η ψήφιση της CETA από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν λίγα 24ωρα στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μάλλον θα αποτελούσε μια είδηση η οποία θα πέρναγε στα ψιλά χωρίς κανείς να δίνει ιδιαίτερη σημασία στα τεράστια οικονομικά μεγέθη που περιλαμβάνει και στις αλλαγές που επρόκειτο να φέρει στην αγορά ολόκληρης της Ευρώπης.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο δε συνέβη, καθώς αυτή η συμφωνία έθιξε ένα ευαίσθητο θέμα, που δεν είναι άλλο από την παραγωγή της ελληνικής φέτας και την κατοχύρωσή της. Οι κτηνοτρόφοι θορυβήθηκαν, οι γαλακτοβιομηχανίες το ίδιο, οι ευρωβουλευτές διχάστηκαν, ενώ κάποιοι έσπευσαν να κατηγορήσουν για “προδοσία” όσους τόλμησαν να την ψηφίσουν.

Τι πραγματικά αλλάζει η CETA

Ας δούμε όμως τι προβλέπει η συμφωνία για τη φέτα, η οποία αριθμεί 1200 σελίδες και είναι αποτέλεσμα συνομιλιών των τελευταίων εφτά ετών μεταξύ της Κομισιόν και των καναδικών αρχών. Ξεκίνησε συγκεκριμένα στη σύνοδο ΕΕ-Καναδά στην Πράγα το 2009 ως μια προσπάθεια να εμβαθύνουν οι εμπορικές σχέσεις με μια από τις πιο προηγμένες χώρες του κόσμου.

Ειδικότερα, η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου δίνει τη δυνατότητα σε όσους παραγωγούς στον Καναδά παρήγαγαν τυρί με την ονομασία “φέτα” και είχαν κατοχυρώσει αυτό το δικαίωμα στην καναδική αγορά μέχρι τις 18 Οκτωβρίου του 2013 να συνεχίσουν να το κάνουν κανονικά. Μάλιστα, οι περισσότεροι τέτοιοι παραγωγοί είναι ελληνικής καταγωγής και άσκησαν τις ανάλογες πιέσεις.

Όσοι παραγωγοί μετά το 2013 ξεκίνησαν να παράγουν φέτα ή όσοι νέοι θέλουν να μπουν τώρα στην παραγωγή της, οφείλουν να αναγράφουν ρητά στις συσκευασίες των προϊόντων τους, πως δεν πρόκειται για τη γνήσια φέτα (που παράγεται με συγκεκριμένο τρόπο, σε συγκεκριμένο γεωγραφικό μέρος και με συγκεκριμένη αναλογία αιγοπρόβειου γάλακτος) αλλά για ένα τυρί απομίμησης της φέτας.

Οι συγκεκριμένες συσκευασίες θα αναγράφουν επεξηγηματικές εκφράσεις προς το καταναλωτικό κοινό όπως , “τύπου φέτας”, “στυλ φέτας”, και “είδος φέτας”.

Πέραν της φέτας ανάλογο καθεστώς θα ισχύσει και για τα ευρωπαϊκά τυριά Asiago, Gorgonzola, Fontina και Munster.

“Ο Καναδάς θα προστατεύσει, επίσης, την ονομασία πέντε τυριών με ειδική σημασία -Asiago, Gorgonzola, Feta, Fontina, and Munster-  για τα οποία υπάρχει η εκτίμηση ότι δεν απολαμβάνουν την προστασία που δικαιούνται μέχρι τώρα στον Καναδά. Η χρήση αυτών των Ευρωπαϊκών προϊόντων Γεωγραφικών Ενδείξεων τώρα θα προστατεύεται στον Καναδά, με εξαίρεση τους υπάρχοντες παραγωγούς στην καναδική  αγορά  (‘grandfathering’). Νέες είσοδοι στην καναδική αγορά, προϋποθέτουν την αναγραφή στις συσκευασίες επεξηγηματικών εκφράσεων (στυλ, τύπος, είδος, απομίμηση). Αυτή ήταν μια συμβιβαστική λύση που έφερε ως αποτέλεσμα τον Καναδάς  να αναγνωρίσει αυτά τα πέντε προϊόντα ως προστατευόμενα προϊόντα γεωγραφικής ένδειξης. Αυτή η λύση προστατεύει τη θέση των παραγωγών μας στην αγορά με ξεκάθαρη διάκριση των άλλων προϊόντων από το γνήσιο προϊόν. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στους Καναδούς καταναλωτές να αναγνωρίσουν ξεκάθαρα, για παράδειγμα, τη γνήσια φέτα.” αναφέρει χαρακτηριστικά η Ευρωπαϊκή επιτροπή σε σχετική έκθεσή της μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας.

Μας στερούν ένα μοναδικό πλεονέκτημα

“Η Ελλάδα παρότι εδώ και χρόνια ήταν γνωστή  η σχετική απαίτηση του Καναδά δεν διατύπωσε ποτέ έντονες διαφωνίες και ενστάσεις και άφησε την Κομισιόν να συνεχίσει να συνδιαλέγεται πάνω σε ένα κείμενο συμφωνίας που έθιγε τη φέτα και τα συμφέροντά μας ” σημειώνει στο NEWS247 ,ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων, Χρήστος Αποστολόπουλος, τεκμηριώνοντας την αντίθεσή του με την εμπορική συμφωνία CETA.

“Υπάρχουν κάποια θέματα που δε μπαίνουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δεν αποτιμώνται. Αυτά τα θέματα είναι οι παραδόσεις μας και η κληρονομιά των μοναδικών προϊόντων μας που περνάει από γενιά σε γενιά. Η CETA στερεί από τη φέτα τη μοναδικότητα της, η οποία είναι εκείνη που ,με δεδομένη τη ζήτηση, δίνει αξία στο προϊόν μας. Το branding είναι αυτό που φέρνει κέρδη και πωλήσεις και τώρα μας στερούν αυτό το πλεονέκτημα” μας λέει κάνοντας λόγο για σκανδαλώδη συμφωνία.

Οι δύο μεγάλοι κίνδυνοι

Από την ψήφιση της συμφωνίας απορρέουν δύο μεγάλοι κίνδυνοι. Ο ένας είναι αν η καναδική απομίμηση της φέτας δεδομένης της μεγαλύτερης παραγωγής της (λόγω εκτάσεων και πληθυσμού) και σε συνδυασμό με το χαμηλότερο κόστος παραγωγής της (λόγω του τρόπου παραγωγής που δεν είναι ίδιος με τη γνήσια φέτα) καταφέρει σύντομα και σε καλύτερη τελική τιμή να τοποθετηθεί δίπλα από την ελληνική φέτα στις ευρωπαϊκές αγορές. Ο κ.Αποστολόπουλος εμφανίζεται ωστόσο καθησυχαστικός ως προς αυτό το σενάριο.

“Η CETA δεν καθορίζει με σαφήνεια αν η καναδική φέτα μπορεί να εισαχθεί στην Ευρώπη ή όχι. Ωστόσο, ο στόχος των Καναδών παραγωγών δεν είναι η Ευρωπαϊκή αγορά αλλά εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Καναδική φέτα δε θα φτάσει στην Ευρώπη πόσο μάλλον στην Ελλάδα” υπογραμμίζει με βεβαιότητα o κ.Αποστολόπουλος.

Ο δεύτερος κίνδυνος είναι πως αν και άλλες χώρες με τις οποίες η Ε.Ε. σκοπεύει να συνάψει αντίστοιχες εμπορικές συμφωνίες στο μέλλον, θα είναι σε θέση να να εγείρουν ανάλογες αξιώσεις έναντι της φέτας και άλλων ευρωπαϊκών προϊόντων Π.Ο.Π.

Η CETA δημιουργεί τετελεσμένα

“Η CETA θα αποτελέσει ένα προηγούμενο και θα είναι παράδειγμα για τις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες που θα συνάψει η Ε.Ε. και με άλλες χώρες. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο” δηλώνει κατηγορηματικά ο κ.Αποστολόπουλος, ενώ με την ίδια άποψη φαίνεται να συμφωνεί και ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιος Κούλογλου, που καταψήφισε τη CETA. ” Η CETA δημιουργεί τετελεσμένα και αποτελεί το Δούρειο Ίππο της TTIP” μας λέει.

Ο κ.Κούλογλου βέβαια δεν είναι αντίθετος μόνο ως προς το θέμα της φέτας, αλλά ως προς τη γενικότερη φιλοσοφία της συμφωνίας. “Αυτές που θα βγουν κερδισμένες είναι οι μεγάλες πολυεθνικές έναντι των μικρών και μεσαίων παραγωγών που δε θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν, ενώ μελέτες που μας έχουν παρουσιαστεί δείχνουν πως η ανεργία την Ευρώπη θα αυξηθεί. Έχουμε μια σειρά από διαφωνίες όπως είναι επίσης τα μεταλλαγμένα προϊόντα και η αρχή της προφύλαξης που δεν ισχύει στις ΗΠΑ. Αυτά είναι ζητήματα που θα τα βρούμε μπροστά μας όταν έρθει η TTIP ” τονίζει.

Με αυτή την άποψη διαφωνεί ο επικεφαλής των Ευρωβουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, Μανώλης Κεφαλογιάννης, που μιλώντας στο NEWS247 υπεραμύνθηκε της επιλογής των ευρωβουλευτών της ΝΔ, να δώσουν θετική ψήφο στη CETA, εξηγώντας πως “για το θέμα της φέτας δε μπορούμε να παραβλέψουμε τα συνολικά οφέλη της συμφωνίας”, επιρρίπτοντας ευθύνες στην σημερινή κυβέρνηση.

Η συμφωνία αποτελεί απάντηση στον απομονωτισμό

“Στο παγκόσμιο σκηνικό που στήνεται μετά την εκλογή Τραμπ, ένα νέο σκηνικό απομονωτισμού, η συμφωνία ΕΕ-Καναδά είναι η απάντηση. Η συμφωνία CETA με τον Καναδά και TTIP με τις ΗΠΑ είναι συμφωνίες που ισοδυναμούν με το 49% του παγκόσμιου εμπορίου. Δημιουργούν 100 δις ευρώ νέου προϊόντος στην Ευρώπη (5-8 δις ευρώ για Ελλάδα) και 15 εκ. νέες θέσεις εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η συμφωνία προβλέπεται ακόμη ότι θα μειώσει κατά 98% τους δασμούς στο εμπόριο μεταξύ ΕΕ και Καναδά, ενώ επίσης  εκλείπουν οι δασμοί 8-12% για μία σειρά ελληνικών αγροτικών και όχι μόνο  προϊόντων. Παράδειγμα, τα ροδάκινα, το ελαιόλαδο, οι βρώσιμες ελιές, τα τυριά, τα τυποποιημένα ελληνικά προϊόντα κ.λπ. Άρα γίνονται τα προϊόντα μας ανταγωνιστικότερα σε μία προηγμένη αγορά 30 εκ. κατοίκων.” συμπεραίνει ο κ.Κεφαλογιάννης, δίνοντας πολιτική προέκταση στο θέμα εξαπολύοντας επίθεση κατά των Ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.

Η κυβέρνηση εμφανίζεται ως διχασμένη προσωπικότητα

“Η κυβέρνηση για μία ακόμη φορά εμφανίζεται ως διχασμένη προσωπικότητα. Υπερψήφισε και επικύρωσε τη συμφωνία, τόσο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη σύνοδο της 30ης Οκτωβρίου 2016, μαζί με τις κυβερνήσεις των 28 κρατών μελών της Ε.Ε, όσο και στο Συμβούλιο Υπουργών (απαραίτητη προϋπόθεση για να έρθει προς ψήφιση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο).

Επίσης σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες οι υπουργοί της κυβέρνησης επιχειρηματολογούσαν υπέρ της υπερψήφισης της συμφωνία ενώπιον όλων των ευρωβουλευτών. Όμως, καταψήφισε την συμφωνία, μέσω των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο” παρατηρεί ο κ.Κεφαλογιάννης.

Υπάρχει άραγε ενδεχόμενο το ελληνικό Κοινοβούλιο να μπλοκάρει τη CETA όταν αυτή έρθει προς επικύρωση; ρωτάμε τον κ.Κούλογλου.

“Η ελληνική κυβέρνηση εν μέσω πολλών ανοιχτών ζητημάτων με τους εταίρους δεν ήταν σε θέση να προβάλει αντίσταση σε ένα τέτοιο θέμα. Την επόμενη κιόλας στιγμή θα μας χτυπούσαν τα μεγάλα συμφέροντα που κερδίζουν από τη CETA. Η Βαλονία που είναι ένα πλούσιο κρατίδιο του Βελγίου ενώ αρχικά αντιστάθηκε ,μετά από τις ισχυρές πιέσεις που δέχτηκε τελικά συμβιβάστηκε. Η Ελλάδα λόγω οικονομικών και γεωπολιτικών συσχετισμών δεν είχε περιθώριο μεγαλύτερων ελιγμών” εξηγεί και στη συνέχεια ερμηνεύει τη αρνητική στάση των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στην ψηφοφορία.

“Οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ έχουμε μια μεγαλύτερη ελευθερία σκέψης και αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να διαφοροποιούμαστε σε κάποια ζητήματα από τη στάση της κυβέρνησης, όταν το κρίνουμε αναγκαίο. Συνταχθήκαμε με την ομάδα των αριστερών, των πρασίνων και με ένα μέρος των σοσιαλιστών (οι οποίοι διχάστηκαν στην ψηφοφορία) και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε παλεύοντας για μια προοδευτική συμμαχία στην Ευρώπη. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι η συμφωνία θα αντιμετωπίσει πρόβλημα στην ελληνική βουλή” συμπληρώνει.

Οι διαμάχες και η κατοχύρωση της φέτας ως Π.ΟΠ.

Η ιστορία της κατοχύρωσης της φέτας δεν είναι καινούργια. Η Ελλάδα γνωρίζοντας τη πολυτιμότητα της δημιούργησε σχετική νομοθεσία ήδη από το 1926 και προχώρησε σε υπογραφή διμερών συμβάσεων με άλλα κράτη καθώς τότε δεν υπήρχε ένα διεθνές νομικό πλαίσιο κατοχύρωσης.

Το 1992 όταν δημοσιεύτηκε ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός θεσμοθέτησης των προϊόντων ΠΟΠ, η Ελλάδα υπέβαλε σχετικό φάκελο για την εγγραφή της φέτας στα σχετικά μητρώα.

Η κατοχύρωση της φέτας ως προϊόν προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης και γεωγραφικής ένδειξης έγινε για πρώτη φορά τέσσερα χρόνια αργότερα το 1996, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η διάταξη όριζε πως μόνο συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας, με γάλα από συγκεκριμένες φυλές αιγοπροβάτων και με συγκεκριμένη μεθοδολογία και σύσταση (καλής ποιότητας πρόβειο γάλα ή μείγμα πρόβειου με κατσικίσιο σε μέγιστη ποσότητα κατσικίσιου 30%) μπορούσαν να παράγουν προϊόν με την ετικέτα “φέτα”.

Ωστόσο, η κατοχύρωση της φέτας στην πράξη δεν αποδείχθηκε μια απλή διαδικασία. Χώρες που μέχρι τότε είχαν μεγάλες παραγωγές τυριού τύπου φέτας, όπως η Δανία, η Γερμανία και η Γαλλία βλέποντας τα συμφέροντά τους να θίγονται προσέφυγαν στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καταφέροντας την ακύρωση της απόφασης το Μάρτιο του 1999.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε σε έρευνα γνώμης των Ευρωπαίων καταναλωτών μέσω δομημένου ερωτηματολογίου και την ίδια χρονιά της ακύρωσης του κανονισμού κατοχύρωσης της φέτας ως ΠΟΠ προϊόντος, συγκροτήθηκε το Θεσσαλικό Δίκτυο Φορέων για την υπεράσπιση της.

Το 2001 μετά από πανελλήνια συνάντηση φορέων στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο συγκροτήθηκε πανελλαδική συντονιστική επιτροπή. Η συντονιστική επιτροπή διοργάνωσε δεκάδες ενημερωτικές συγκεντρώσεις για φορείς και πολίτες αναπτύσσοντας ένα κίνημα υπέρ της φέτας σε όλη τη χώρα με παράλληλη ενημέρωση των ευρωπαϊκών κοινωνικών κινημάτων και δημοκρατικών θεσμών.

Νέα τεκμηριωμένη έρευνα της Επιτροπής επανέφερε τη φέτα στα προϊόντα Π.Ο.Π. το 2002 ,και οι όποιες ενστάσεις διατυπώθηκαν εκ νέου, απορρίφθηκαν οριστικά το 2005. Έτσι με το δικαστικό και γραφειοκρατικό “σήριαλ” να λαμβάνει τέλος, φέτα μπορούν να παράγουν αποκλειστικά και μόνο οι παραγωγοί της Μακεδονίας, της Θράκης, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας, της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου και από την νησιωτική χώρα μόνο εκείνοι της Λέσβου. Αξίζει να σημειωθεί πως πέραν της φέτας και άλλα ελληνικά τυριά είναι Π.Ο.Π. μεταξύ των οποίων η Γραβιέρα Κρήτης, η Γραβιέρα Νάξου, το Κατίκι Δομοκού, το Καλαθάκι Λήμνου, η Σφέλα, το Μανούρι, το Κασέρι και το Λαδοτύρι Μυτιλήνης.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, του IRI Worldwide και του περιοδικού “Τρόφιμα και Ποτά 2014”, για την παρασκευή φέτας στη χώρα μας απασχολούνται 100.000 κτηνοτρόφοι με 12.000.000 αιγοπρόβατα και 300.000 εργαζόμενοι συνολικά στην πρωτογενή παραγωγή, μεταποίηση και υπηρεσίες και παράγουν 120.000 τόνους ετησίως σε 400 τυροκομεία.

Οι ετήσιες εξαγωγές της χώρας μας, συνεχώς αυξανόμενες, ανέρχονται σε 45.000 τόνους και 260 εκατ. ευρώ τζίρο ετησίως με διανομή σε 35 χώρες και στις 5 ηπείρους. H Ελλάδα παράγει και διακινεί το 28% της παγκόσμιας παραγωγής τυριών με την ονομασία φέτα. Γεγονός που δείχνει ότι ένα 72% της παγκόσμιας κατανάλωσης αφορά μαζική παραγωγή και εμπορία προϊόντων απομίμησης φέτας κυρίως αγελαδινών λευκών τυριών από ΗΠΑ, Καναδά, Ν. Αφρική, Κίνα κ.λπ.

Τι κάνει τη φέτα ξεχωριστή;

Η φέτα ακολουθεί μια μοναδική και ξεχωριστή διαδικασία παραγωγής που περνά μέσα από πολλά στάδια. Καταρχήν γίνεται μεταφορά του γάλακτος στη μονάδα από τους παραγωγούς και τους σταθμούς συγκέντρωσης και ψύξεως οι οποίες έχουν εγκατασταθεί σε επιλεγμένες τοποθεσίες της ευρύτερης περιοχής.

Η μεταφορά γίνεται σε θερμοκρασία 4ΟC μέσα σε ανοξείδωτα βυτία, που πληρούν τις προδιαγραφές υγιεινής και ασφάλειας του γάλακτος. Με αντλίες εισέρχεται στο εσωτερικό της μονάδας και αποθηκεύεται προσωρινά σε δεξαμενές παραλαβής σε θερμοκρασία 4ΟC. Κατά της παραλαβή του γάλακτος στη μονάδα είναι απαραίτητος ο ποιοτικός έλεγχος, ο οποίος περιλαμβάνει τα εξής στάδια: Έλεγχος θερμοκρασίας, Έλεγχος οξύτητας, Έλεγχος αντιβιοτικών, Περιεκτικότητα λίπους, πρωτεϊνών, λακτόζης, στερεού υπολείμματος και στερεού υπολείμματος άνευ λίπους.

Πρώτο στάδιο

Το αιγοπρόβειο γάλα (σε αναλογία 70% πρόβειο και 30% γίδινο) συλλέγεται από τους παραγωγούς σε φορτηγά βυτία, όπου διατηρείται σε θερμοκρασία 2 °C. Έπειτα πηγαίνει στη μονάδα παραγωγής τυριού (τυροκομείο), όπου μέχρι να τυροκομηθεί διατηρείται σε σιλό σε θερμοκρασία μέχρι 2 °C και μέχρι 2 ημέρες.

Δεύτερο στάδιο

Το γάλα μετά την ψύξη πηγαίνει με ειδικές σωληνώσεις στον κορυφολόγο. Εκεί γίνεται ο καθαρισμός και το φιλτράρισμα του και μετά γίνεται η τυποποίηση. Παράλληλα, από τον κορυφολόγο βγαίνει και η κρέμα του γάλακτος.

Τρίτο στάδιο

Το γάλα αφού καθαριστεί και τυποποιηθεί πηγαίνει για παστερίωση. Η παστερίωση γίνεται στους 72 °C για 15 δευτερόλεπτα ή στους 63 °C για 30 λέπτα. Ο σκοπός της παστερίωσης είναι να καταστραφούν όλοι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που είναι επικίνδυνοι και αργότερα μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στο τυρί αλλά και στον καταναλωτή.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η πολύπαθη ιστορία της φέτας. Πώς η CΕΤΑ επηρεάζει την ‘καταγωγή’ της

Share twitter

Τι αλλαγές φέρνει η εμπορική συμφωνία Ευρώπης-Καναδά και τι θέση παίρνουν οι Έλληνες παραγωγοί και ευρωβουλευτές; Η περίπτωση της φέτας και ο μακρύς αγώνας για την κατοχύρωσή της ως προϊόν Π.Ο.Π.. Μιλάνε στο NEWS247, Στέλιος Κούλογλου, Μανώλης Κεφαλογιάννης και ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, Χρήστος Αποστολόπουλος

Βασίλης Σφήνας

23 Φεβρουαρίου 2017 16:57

Η φέτα αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα χαρακτηριστικότερα προϊόντα που παράγει η χώρα μας. Ένα σήμα κατατεθέν της ελληνικής υπαίθρου ιδιαίτερα γνωστό σε όλο τον κόσμο που βρίσκεται με κάθε τρόπο στο ελληνικό τραπέζι.

Ποια είναι όμως η ιστορία της, ο μοναδικός τρόπος παραγωγής της, γιατί αποτέλεσε σημείο τριβής εδώ και πολλά χρόνια στους κόλπους της ΕΕ, και τι πρόκειται να αλλάξει μετά την ψήφιση της CETA, της εμπορικής συμφωνίας δηλαδή ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Καναδά; Το NEWS247 επιχειρεί να ερευνήσει όλες τις πτυχές του πολύπλοκου ζητήματος.

Αρχικά, η ψήφιση της CETA από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν λίγα 24ωρα στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μάλλον θα αποτελούσε μια είδηση η οποία θα πέρναγε στα ψιλά χωρίς κανείς να δίνει ιδιαίτερη σημασία στα τεράστια οικονομικά μεγέθη που περιλαμβάνει και στις αλλαγές που επρόκειτο να φέρει στην αγορά ολόκληρης της Ευρώπης.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο δε συνέβη, καθώς αυτή η συμφωνία έθιξε ένα ευαίσθητο θέμα, που δεν είναι άλλο από την παραγωγή της ελληνικής φέτας και την κατοχύρωσή της. Οι κτηνοτρόφοι θορυβήθηκαν, οι γαλακτοβιομηχανίες το ίδιο, οι ευρωβουλευτές διχάστηκαν, ενώ κάποιοι έσπευσαν να κατηγορήσουν για “προδοσία” όσους τόλμησαν να την ψηφίσουν.

Τι πραγματικά αλλάζει η CETA

Ας δούμε όμως τι προβλέπει η συμφωνία για τη φέτα, η οποία αριθμεί 1200 σελίδες και είναι αποτέλεσμα συνομιλιών των τελευταίων εφτά ετών μεταξύ της Κομισιόν και των καναδικών αρχών. Ξεκίνησε συγκεκριμένα στη σύνοδο ΕΕ-Καναδά στην Πράγα το 2009 ως μια προσπάθεια να εμβαθύνουν οι εμπορικές σχέσεις με μια από τις πιο προηγμένες χώρες του κόσμου.

Ειδικότερα, η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου δίνει τη δυνατότητα σε όσους παραγωγούς στον Καναδά παρήγαγαν τυρί με την ονομασία “φέτα” και είχαν κατοχυρώσει αυτό το δικαίωμα στην καναδική αγορά μέχρι τις 18 Οκτωβρίου του 2013 να συνεχίσουν να το κάνουν κανονικά. Μάλιστα, οι περισσότεροι τέτοιοι παραγωγοί είναι ελληνικής καταγωγής και άσκησαν τις ανάλογες πιέσεις.

Όσοι παραγωγοί μετά το 2013 ξεκίνησαν να παράγουν φέτα ή όσοι νέοι θέλουν να μπουν τώρα στην παραγωγή της, οφείλουν να αναγράφουν ρητά στις συσκευασίες των προϊόντων τους, πως δεν πρόκειται για τη γνήσια φέτα (που παράγεται με συγκεκριμένο τρόπο, σε συγκεκριμένο γεωγραφικό μέρος και με συγκεκριμένη αναλογία αιγοπρόβειου γάλακτος) αλλά για ένα τυρί απομίμησης της φέτας.

Οι συγκεκριμένες συσκευασίες θα αναγράφουν επεξηγηματικές εκφράσεις προς το καταναλωτικό κοινό όπως , “τύπου φέτας”, “στυλ φέτας”, και “είδος φέτας”.

Πέραν της φέτας ανάλογο καθεστώς θα ισχύσει και για τα ευρωπαϊκά τυριά Asiago, Gorgonzola, Fontina και Munster.

“Ο Καναδάς θα προστατεύσει, επίσης, την ονομασία πέντε τυριών με ειδική σημασία -Asiago, Gorgonzola, Feta, Fontina, and Munster-  για τα οποία υπάρχει η εκτίμηση ότι δεν απολαμβάνουν την προστασία που δικαιούνται μέχρι τώρα στον Καναδά. Η χρήση αυτών των Ευρωπαϊκών προϊόντων Γεωγραφικών Ενδείξεων τώρα θα προστατεύεται στον Καναδά, με εξαίρεση τους υπάρχοντες παραγωγούς στην καναδική  αγορά  (‘grandfathering’). Νέες είσοδοι στην καναδική αγορά, προϋποθέτουν την αναγραφή στις συσκευασίες επεξηγηματικών εκφράσεων (στυλ, τύπος, είδος, απομίμηση). Αυτή ήταν μια συμβιβαστική λύση που έφερε ως αποτέλεσμα τον Καναδάς  να αναγνωρίσει αυτά τα πέντε προϊόντα ως προστατευόμενα προϊόντα γεωγραφικής ένδειξης. Αυτή η λύση προστατεύει τη θέση των παραγωγών μας στην αγορά με ξεκάθαρη διάκριση των άλλων προϊόντων από το γνήσιο προϊόν. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στους Καναδούς καταναλωτές να αναγνωρίσουν ξεκάθαρα, για παράδειγμα, τη γνήσια φέτα.” αναφέρει χαρακτηριστικά η Ευρωπαϊκή επιτροπή σε σχετική έκθεσή της μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας.

Μας στερούν ένα μοναδικό πλεονέκτημα

“Η Ελλάδα παρότι εδώ και χρόνια ήταν γνωστή  η σχετική απαίτηση του Καναδά δεν διατύπωσε ποτέ έντονες διαφωνίες και ενστάσεις και άφησε την Κομισιόν να συνεχίσει να συνδιαλέγεται πάνω σε ένα κείμενο συμφωνίας που έθιγε τη φέτα και τα συμφέροντά μας ” σημειώνει στο NEWS247 ,ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων, Χρήστος Αποστολόπουλος, τεκμηριώνοντας την αντίθεσή του με την εμπορική συμφωνία CETA.

“Υπάρχουν κάποια θέματα που δε μπαίνουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δεν αποτιμώνται. Αυτά τα θέματα είναι οι παραδόσεις μας και η κληρονομιά των μοναδικών προϊόντων μας που περνάει από γενιά σε γενιά. Η CETA στερεί από τη φέτα τη μοναδικότητα της, η οποία είναι εκείνη που ,με δεδομένη τη ζήτηση, δίνει αξία στο προϊόν μας. Το branding είναι αυτό που φέρνει κέρδη και πωλήσεις και τώρα μας στερούν αυτό το πλεονέκτημα” μας λέει κάνοντας λόγο για σκανδαλώδη συμφωνία.

Οι δύο μεγάλοι κίνδυνοι

Από την ψήφιση της συμφωνίας απορρέουν δύο μεγάλοι κίνδυνοι. Ο ένας είναι αν η καναδική απομίμηση της φέτας δεδομένης της μεγαλύτερης παραγωγής της (λόγω εκτάσεων και πληθυσμού) και σε συνδυασμό με το χαμηλότερο κόστος παραγωγής της (λόγω του τρόπου παραγωγής που δεν είναι ίδιος με τη γνήσια φέτα) καταφέρει σύντομα και σε καλύτερη τελική τιμή να τοποθετηθεί δίπλα από την ελληνική φέτα στις ευρωπαϊκές αγορές. Ο κ.Αποστολόπουλος εμφανίζεται ωστόσο καθησυχαστικός ως προς αυτό το σενάριο.

“Η CETA δεν καθορίζει με σαφήνεια αν η καναδική φέτα μπορεί να εισαχθεί στην Ευρώπη ή όχι. Ωστόσο, ο στόχος των Καναδών παραγωγών δεν είναι η Ευρωπαϊκή αγορά αλλά εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Καναδική φέτα δε θα φτάσει στην Ευρώπη πόσο μάλλον στην Ελλάδα” υπογραμμίζει με βεβαιότητα o κ.Αποστολόπουλος.

Ο δεύτερος κίνδυνος είναι πως αν και άλλες χώρες με τις οποίες η Ε.Ε. σκοπεύει να συνάψει αντίστοιχες εμπορικές συμφωνίες στο μέλλον, θα είναι σε θέση να να εγείρουν ανάλογες αξιώσεις έναντι της φέτας και άλλων ευρωπαϊκών προϊόντων Π.Ο.Π.

Η CETA δημιουργεί τετελεσμένα

“Η CETA θα αποτελέσει ένα προηγούμενο και θα είναι παράδειγμα για τις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες που θα συνάψει η Ε.Ε. και με άλλες χώρες. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο” δηλώνει κατηγορηματικά ο κ.Αποστολόπουλος, ενώ με την ίδια άποψη φαίνεται να συμφωνεί και ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιος Κούλογλου, που καταψήφισε τη CETA. ” Η CETA δημιουργεί τετελεσμένα και αποτελεί το Δούρειο Ίππο της TTIP” μας λέει.

Ο κ.Κούλογλου βέβαια δεν είναι αντίθετος μόνο ως προς το θέμα της φέτας, αλλά ως προς τη γενικότερη φιλοσοφία της συμφωνίας. “Αυτές που θα βγουν κερδισμένες είναι οι μεγάλες πολυεθνικές έναντι των μικρών και μεσαίων παραγωγών που δε θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν, ενώ μελέτες που μας έχουν παρουσιαστεί δείχνουν πως η ανεργία την Ευρώπη θα αυξηθεί. Έχουμε μια σειρά από διαφωνίες όπως είναι επίσης τα μεταλλαγμένα προϊόντα και η αρχή της προφύλαξης που δεν ισχύει στις ΗΠΑ. Αυτά είναι ζητήματα που θα τα βρούμε μπροστά μας όταν έρθει η TTIP ” τονίζει.

Με αυτή την άποψη διαφωνεί ο επικεφαλής των Ευρωβουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, Μανώλης Κεφαλογιάννης, που μιλώντας στο NEWS247 υπεραμύνθηκε της επιλογής των ευρωβουλευτών της ΝΔ, να δώσουν θετική ψήφο στη CETA, εξηγώντας πως “για το θέμα της φέτας δε μπορούμε να παραβλέψουμε τα συνολικά οφέλη της συμφωνίας”, επιρρίπτοντας ευθύνες στην σημερινή κυβέρνηση.

Η συμφωνία αποτελεί απάντηση στον απομονωτισμό

“Στο παγκόσμιο σκηνικό που στήνεται μετά την εκλογή Τραμπ, ένα νέο σκηνικό απομονωτισμού, η συμφωνία ΕΕ-Καναδά είναι η απάντηση. Η συμφωνία CETA με τον Καναδά και TTIP με τις ΗΠΑ είναι συμφωνίες που ισοδυναμούν με το 49% του παγκόσμιου εμπορίου. Δημιουργούν 100 δις ευρώ νέου προϊόντος στην Ευρώπη (5-8 δις ευρώ για Ελλάδα) και 15 εκ. νέες θέσεις εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η συμφωνία προβλέπεται ακόμη ότι θα μειώσει κατά 98% τους δασμούς στο εμπόριο μεταξύ ΕΕ και Καναδά, ενώ επίσης  εκλείπουν οι δασμοί 8-12% για μία σειρά ελληνικών αγροτικών και όχι μόνο  προϊόντων. Παράδειγμα, τα ροδάκινα, το ελαιόλαδο, οι βρώσιμες ελιές, τα τυριά, τα τυποποιημένα ελληνικά προϊόντα κ.λπ. Άρα γίνονται τα προϊόντα μας ανταγωνιστικότερα σε μία προηγμένη αγορά 30 εκ. κατοίκων.” συμπεραίνει ο κ.Κεφαλογιάννης, δίνοντας πολιτική προέκταση στο θέμα εξαπολύοντας επίθεση κατά των Ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.

Η κυβέρνηση εμφανίζεται ως διχασμένη προσωπικότητα

“Η κυβέρνηση για μία ακόμη φορά εμφανίζεται ως διχασμένη προσωπικότητα. Υπερψήφισε και επικύρωσε τη συμφωνία, τόσο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη σύνοδο της 30ης Οκτωβρίου 2016, μαζί με τις κυβερνήσεις των 28 κρατών μελών της Ε.Ε, όσο και στο Συμβούλιο Υπουργών (απαραίτητη προϋπόθεση για να έρθει προς ψήφιση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο).

Επίσης σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες οι υπουργοί της κυβέρνησης επιχειρηματολογούσαν υπέρ της υπερψήφισης της συμφωνία ενώπιον όλων των ευρωβουλευτών. Όμως, καταψήφισε την συμφωνία, μέσω των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο” παρατηρεί ο κ.Κεφαλογιάννης.

Υπάρχει άραγε ενδεχόμενο το ελληνικό Κοινοβούλιο να μπλοκάρει τη CETA όταν αυτή έρθει προς επικύρωση; ρωτάμε τον κ.Κούλογλου.

“Η ελληνική κυβέρνηση εν μέσω πολλών ανοιχτών ζητημάτων με τους εταίρους δεν ήταν σε θέση να προβάλει αντίσταση σε ένα τέτοιο θέμα. Την επόμενη κιόλας στιγμή θα μας χτυπούσαν τα μεγάλα συμφέροντα που κερδίζουν από τη CETA. Η Βαλονία που είναι ένα πλούσιο κρατίδιο του Βελγίου ενώ αρχικά αντιστάθηκε ,μετά από τις ισχυρές πιέσεις που δέχτηκε τελικά συμβιβάστηκε. Η Ελλάδα λόγω οικονομικών και γεωπολιτικών συσχετισμών δεν είχε περιθώριο μεγαλύτερων ελιγμών” εξηγεί και στη συνέχεια ερμηνεύει τη αρνητική στάση των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στην ψηφοφορία.

“Οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ έχουμε μια μεγαλύτερη ελευθερία σκέψης και αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να διαφοροποιούμαστε σε κάποια ζητήματα από τη στάση της κυβέρνησης, όταν το κρίνουμε αναγκαίο. Συνταχθήκαμε με την ομάδα των αριστερών, των πρασίνων και με ένα μέρος των σοσιαλιστών (οι οποίοι διχάστηκαν στην ψηφοφορία) και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε παλεύοντας για μια προοδευτική συμμαχία στην Ευρώπη. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι η συμφωνία θα αντιμετωπίσει πρόβλημα στην ελληνική βουλή” συμπληρώνει.

Οι διαμάχες και η κατοχύρωση της φέτας ως Π.ΟΠ.

Η ιστορία της κατοχύρωσης της φέτας δεν είναι καινούργια. Η Ελλάδα γνωρίζοντας τη πολυτιμότητα της δημιούργησε σχετική νομοθεσία ήδη από το 1926 και προχώρησε σε υπογραφή διμερών συμβάσεων με άλλα κράτη καθώς τότε δεν υπήρχε ένα διεθνές νομικό πλαίσιο κατοχύρωσης.

Το 1992 όταν δημοσιεύτηκε ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός θεσμοθέτησης των προϊόντων ΠΟΠ, η Ελλάδα υπέβαλε σχετικό φάκελο για την εγγραφή της φέτας στα σχετικά μητρώα.

Η κατοχύρωση της φέτας ως προϊόν προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης και γεωγραφικής ένδειξης έγινε για πρώτη φορά τέσσερα χρόνια αργότερα το 1996, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η διάταξη όριζε πως μόνο συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας, με γάλα από συγκεκριμένες φυλές αιγοπροβάτων και με συγκεκριμένη μεθοδολογία και σύσταση (καλής ποιότητας πρόβειο γάλα ή μείγμα πρόβειου με κατσικίσιο σε μέγιστη ποσότητα κατσικίσιου 30%) μπορούσαν να παράγουν προϊόν με την ετικέτα “φέτα”.

Ωστόσο, η κατοχύρωση της φέτας στην πράξη δεν αποδείχθηκε μια απλή διαδικασία. Χώρες που μέχρι τότε είχαν μεγάλες παραγωγές τυριού τύπου φέτας, όπως η Δανία, η Γερμανία και η Γαλλία βλέποντας τα συμφέροντά τους να θίγονται προσέφυγαν στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καταφέροντας την ακύρωση της απόφασης το Μάρτιο του 1999.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε σε έρευνα γνώμης των Ευρωπαίων καταναλωτών μέσω δομημένου ερωτηματολογίου και την ίδια χρονιά της ακύρωσης του κανονισμού κατοχύρωσης της φέτας ως ΠΟΠ προϊόντος, συγκροτήθηκε το Θεσσαλικό Δίκτυο Φορέων για την υπεράσπιση της.

Το 2001 μετά από πανελλήνια συνάντηση φορέων στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο συγκροτήθηκε πανελλαδική συντονιστική επιτροπή. Η συντονιστική επιτροπή διοργάνωσε δεκάδες ενημερωτικές συγκεντρώσεις για φορείς και πολίτες αναπτύσσοντας ένα κίνημα υπέρ της φέτας σε όλη τη χώρα με παράλληλη ενημέρωση των ευρωπαϊκών κοινωνικών κινημάτων και δημοκρατικών θεσμών.

Νέα τεκμηριωμένη έρευνα της Επιτροπής επανέφερε τη φέτα στα προϊόντα Π.Ο.Π. το 2002 ,και οι όποιες ενστάσεις διατυπώθηκαν εκ νέου, απορρίφθηκαν οριστικά το 2005. Έτσι με το δικαστικό και γραφειοκρατικό “σήριαλ” να λαμβάνει τέλος, φέτα μπορούν να παράγουν αποκλειστικά και μόνο οι παραγωγοί της  Μακεδονίας, της Θράκης, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας, της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου και από την νησιωτική χώρα μόνο εκείνοι της Λέσβου. Αξίζει να σημειωθεί πως πέραν της φέτας και άλλα ελληνικά τυριά είναι Π.Ο.Π. μεταξύ των οποίων η Γραβιέρα Κρήτης, η Γραβιέρα Νάξου, το Κατίκι Δομοκού, το Καλαθάκι Λήμνου, η Σφέλα, το Μανούρι, το Κασέρι και το Λαδοτύρι Μυτιλήνης.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, του IRI Worldwide και του περιοδικού “Τρόφιμα και Ποτά 2014”, για την παρασκευή φέτας στη χώρα μας απασχολούνται 100.000 κτηνοτρόφοι με 12.000.000 αιγοπρόβατα και 300.000 εργαζόμενοι συνολικά στην πρωτογενή παραγωγή, μεταποίηση και υπηρεσίες και παράγουν 120.000 τόνους ετησίως σε 400 τυροκομεία.

Οι ετήσιες εξαγωγές της χώρας μας, συνεχώς αυξανόμενες, ανέρχονται σε 45.000 τόνους και 260 εκατ. ευρώ τζίρο ετησίως με διανομή σε 35 χώρες και στις 5 ηπείρους. H Ελλάδα παράγει και διακινεί το 28% της παγκόσμιας παραγωγής τυριών με την ονομασία φέτα. Γεγονός που δείχνει ότι ένα 72% της παγκόσμιας κατανάλωσης αφορά μαζική παραγωγή και εμπορία προϊόντων απομίμησης φέτας κυρίως αγελαδινών λευκών τυριών από ΗΠΑ, Καναδά, Ν. Αφρική, Κίνα κ.λπ.

Τι κάνει τη φέτα ξεχωριστή;

Η φέτα ακολουθεί μια μοναδική και ξεχωριστή διαδικασία παραγωγής που περνά μέσα από πολλά στάδια. Καταρχήν γίνεται μεταφορά του γάλακτος στη μονάδα από τους παραγωγούς και τους σταθμούς συγκέντρωσης και ψύξεως οι οποίες έχουν εγκατασταθεί σε επιλεγμένες τοποθεσίες της ευρύτερης περιοχής.

Η μεταφορά γίνεται σε θερμοκρασία 4ΟC μέσα σε ανοξείδωτα βυτία, που πληρούν τις προδιαγραφές υγιεινής και ασφάλειας του γάλακτος. Με αντλίες εισέρχεται στο εσωτερικό της μονάδας και αποθηκεύεται προσωρινά σε δεξαμενές παραλαβής σε θερμοκρασία 4ΟC. Κατά της παραλαβή του γάλακτος στη μονάδα είναι απαραίτητος ο ποιοτικός έλεγχος, ο οποίος περιλαμβάνει τα εξής στάδια: Έλεγχος θερμοκρασίας, Έλεγχος οξύτητας, Έλεγχος αντιβιοτικών, Περιεκτικότητα λίπους, πρωτεϊνών, λακτόζης, στερεού υπολείμματος και στερεού υπολείμματος άνευ λίπους.

Πρώτο στάδιο

Το αιγοπρόβειο γάλα (σε αναλογία 70% πρόβειο και 30% γίδινο) συλλέγεται από τους παραγωγούς σε φορτηγά βυτία, όπου διατηρείται σε θερμοκρασία 2 °C. Έπειτα πηγαίνει στη μονάδα παραγωγής τυριού (τυροκομείο), όπου μέχρι να τυροκομηθεί διατηρείται σε σιλό σε θερμοκρασία μέχρι 2 °C και μέχρι 2 ημέρες.

Δεύτερο στάδιο

Το γάλα μετά την ψύξη πηγαίνει με ειδικές σωληνώσεις στον κορυφολόγο. Εκεί γίνεται ο καθαρισμός και το φιλτράρισμα του και μετά γίνεται η τυποποίηση. Παράλληλα, από τον κορυφολόγο βγαίνει και η κρέμα του γάλακτος.

Τρίτο στάδιο

Το γάλα αφού καθαριστεί και τυποποιηθεί πηγαίνει για παστερίωση. Η παστερίωση γίνεται στους 72 °C για 15 δευτερόλεπτα ή στους 63 °C για 30 λέπτα. Ο σκοπός της παστερίωσης είναι να καταστραφούν όλοι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που είναι επικίνδυνοι και αργότερα μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στο τυρί αλλά και στον καταναλωτή.

Στη συνέχεια το γάλα περνάει στο σύστημα ψύξης, όπου ψύχεται γρήγορα σε θερμοκρασία 35οC .

Τέταρτο στάδιο

Το γάλα μετά την παστερίωση πηγαίνει στις πήκτρες όπου πρόκειται να πήξει για να γίνει τυρί. Αρχικά προσθέτουμε γαλακτική καλλιέργεια και καλλιέργεια γιαούρτης και μετά από μερικά λεπτά μόλις πέσει η θερμοκρασία στους 33 °C και πέσει και το pH του, προσθέτουμε την πυτιά ώστε να πήξει και να γίνει τυρί.

Πέμπτο στάδιο

Μετά την προσθήκη της πυτιάς και μόλις δούμε ότι το γάλα έπηξε, κόβουμε το τυρόπηγμα σε μικρά τετράγωνα κομμάτια με σκοπό τον καλύτερο διαχωρισμό του τυροπήγματος από το τυρόγαλο. Μετά την κοπή του μπαίνει σε καλούπια-φόρμες ώστε να πάρει σχήμα αλλά και να στραγγίσει τα υγρά του. Το τυρόγαλο απομακρύνεται με αντλία μέσα σε ανοξείδωτους σωλήνες, ενώ το τυρόπηγμα τοποθετείται σε καλούπια με πίεση για να γίνει η στράγγιση. Μόνο το 50% από τα στερεά που υπάρχουν στο γάλα ενσωματώνονται στο τυρί. Τα υπόλοιπα (90% της λακτόζης, 20% των πρωτεϊνών και 10% των λιπών) παραμένουν στο τυρόγαλο (Fox et. al., 2000). Εκεί το τυρί υφίσταται και το πρώτο του αλάτισμα με χοντρό αλάτι. Μετά από λίγες ώρες υφίσταται και το υγρό αλάτισμα μπαίνοντας σε άλμη.

Έκτο στάδιο

Η θερμοκρασία και το pΗ είναι οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό απορρόφησης του αλατιού από το τυρί και κατά συνέπεια το ρυθμό απώλειας υγρασίας. Όσο υψηλότερη είναι η θερμοκρασία, τόσο μεγαλύτερη είναι και η απορρόφηση. Για αυτούς τους λόγους το τυρί τοποθετείται μέσα σε δοχεία στα οποία έχει προστεθεί άλμη ,μεταφέρεται σε θάλαμο ωρίμανσης, σε θερμοκρασία 22-25οC για 10 περίπου ημέρες . Μετά το πέρας των 10 ημερών μεταφέρεται στα ψυγεία όπου θα παραμείνει για άλλες 50 ημέρες στους 2 °C. Συνολικά η ωρίμανση της φέτας διαρκεί 60 ημέρες με σκοπό να αποκτήσει τα απαραίτητα οργανοληπτικά συστατικά που του δίνουν τη χαρακτηριστική γεύση και άρωμα αλλά και να εξαλειφθεί εντελώς ο κίνδυνος ανάπτυξης παθογόνων μικροοργανισμών που δεν εξοντώθηκαν κατά τη διαδικασία της παστερίωσης.

Έβδομα στάδιο

Η φέτα μετά ωριμάζει για 2 τουλάχιστον μήνες σε ξύλινα βαρέλια ή μεταλλικά δοχεία μέσα σε άλμη έτσι ώστε να είναι ασφαλής για κατανάλωση και προωθείται στις κατά τόπους αγορές.Η μέγιστη υγρασία της φέτας είναι 56% η ελάχιστη λιπο-περιεκτικότητα επί ξηρού 43% και το ph της κυμαίνεται από 4,4 έως 4,6.

Η ψήφιση και εφαρμογή της CETA, το μόνο σίγουρο είναι πως κάτι δίνει και κάτι παίρνει από την ελληνική παραγωγή. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δούμε τα αποτελέσματα της συμφωνίας, να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα και ίσως σε 5 χρόνια όταν θα υπάρξει και η πρώτη αναθεώρηση να μπορέσουμε να διορθώσουμε τα όποια κακώς κείμενα εντοπίσουμε.

(Κεντρική Φωτογραφία: SOOC, Πληροφορίες: agroepirus)

ΑΝΗΣΥΧΙΑ

Μια τεράστια ευκαιρία για την ελληνική παραγωγή και τη χώρα συνολικά χάθηκε την περασμένη εβδομάδα. Η επικύρωση της εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Καναδά εκτιμάται πως βάζει ταφόπλακα στις προοπτικές της φέτας στο εξωτερικό, καθώς αφήνει απροστάτευτο ίσως το πιο εμβληματικό ελληνικό προϊόν στις φθηνές απομιμήσεις που κατακλύζουν τη διεθνή αγορά.

Και αυτό στη χειρότερη δυνατή στιγμή για τους Έλληνες παραγωγούς, οι οποίοι αγωνίζονται να τονώσουν τις εξαγωγές τους, για να αντισταθμίσουν τις απώλειες από την παρατεταμένη κάμψη στο εσωτερικό της χώρας. Πολλοί πλέον φοβούνται πως η εξαίρεση της φέτας από το καθεστώς προστασίας που διέπει τα προϊόντα ΠΟΠ και με τη βούλα του Ευρωκοινοβουλίου θα ασκήσει ασφυκτικές πιέσεις στις πωλήσεις του ελληνικού προϊόντος όχι μόνο στον Καναδά αλλά και στις Τρίτες Χώρες, καθώς πλέον οι ανταγωνιστές θα μπορούν ελεύθερα και χωρίς κανένα νομικό κώλυμα να διαθέσουν τις φθηνές απομιμήσεις τους.

Ήδη, η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο καθώς έχει παρατηρηθεί ότι ακόμη και οι Ευρωπαίοι παραγωγοί τυριών μετά την εξαγωγή, αλλάζουν τη νόμιμη επισήμανση με νέες ετικέτες που αναγράφουν τον όρο φέτα και έχουν σύμβολα ελληνικά σε χώρες που δεν έχουν περιορισμούς στις χρήσεις των όρων. Ανησυχία υπάρχει και για τις τιμές, οι οποίες είναι ήδη κατώτερες της πραγματικής αξίας και της ποιότητας της ελληνικής φέτας.

Μάλιστα, παράγοντες της γαλακτοβιομηχανίας που μίλησαν στην «Η» επισημαίνουν πως οι τιμές που απολαμβάνει σήμερα ο Έλληνας τυροκόμος εξάγοντας τη φέτα είναι σημαντικά χαμηλότερες ακόμη από αυτές της ελληνικής αγοράς παρά το σαφώς μεγαλύτερο μεταφορικό κόστος. Υπολογίζεται πως η μέση τιμή είναι στα 5,9 ευρώ/κιλο ενώ σε πολλές περιπτώσεις υποχωρεί και κάτω των 5 ευρώ το κιλό! Ο λόγος που η φέτα καταλήγει να πωλείται στην κυριολεξία όσο όσο στο εξωτερικό, όπως λένε οι Έλληνες παραγωγοί είναι ότι οι εξαγωγές αποτελούν αναγκαστική διέξοδο στη συρρίκνωση της εγχώριας αγοράς.

«Δεν μπήκε τάξη στο χάος»
«Περιμέναμε πως οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ με τις Τρίτες Χώρες θα έθεταν κανόνες και θα δημιουργούσαν νέες προοπτικές για τα ελληνικά προϊόντα. Δυστυχώς, υπάρχει μια σκανδαλώδης αδικία σε βάρος της χώρας μας», λέει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων.

Ο κ. Χρήστος Αποστολόπουλος εκτιμά πως αυτή η συμφωνία θα ανοίξει τον «ασκό του Αιόλου» και θα κάνει ακόμη πιο χαώδη την κατάσταση σε βάρος των ελληνικών προϊόντων.

«Το γεγονός πως οι οι ανταγωνιστές μας θα μπορούν να πωλούν φέτα και με τη βούλα του Ευρωκοινοβουλίου, σε αγορές εκτός Ε.Ε. θα πλήξει τη διαπραγματευτική μας δύναμη. Πλέον, θα εκβιαζόμαστε συνέχεια από τους λιανέμπορους για να μειώσουμε και άλλο τις τιμές μας, με το επιχείρημα ότι μπορούν να αγοράσουν χωρίς πρόβλημα φθηνότερα προϊόντα που θα φέρουν τον όρο φέτα», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ δεν κρύβει τη δυσαρέσκειά του για τη στάση της κυβέρνησης στο θέμα, τονίζοντας πως οι διαβεβαιώσεις που έλαβε η ελληνική πλευρά περί επανεξέτασης της υπόθεσης ύστερα από πέντε χρόνια είναι χωρίς αντίκρισμα, αφού δόθηκαν προφορικά. «Αφού δεν μπορέσαμε τώρα να κατοχυρώσουμε την προστασία της φέτας, αμφιβάλλω εάν θα μπορέσουμε να το κάνουμε εκείνη τη στιγμή. Δυστυχώς χάσαμε μια τεράστια ευκαιρία για ανάπτυξη», υπογραμμίζει ο ίδιος.

Πικρία υπάρχει και για τη στάση των ευρωβουλευτών, οι οποίοι άφησαν να λάβει χώρα μια τέτοια μεγάλη αδικία και δεν αντιτάχθηκαν στην επιλεκτική χρήση του κοινοτικού δικαίου. «Κανείς δεν τόλμησε να εξαιρέσει το ροκφόρ και να το αφήσει απροστάτευτο. Η Γαλλία σε μια τέτοια περίπτωση θα έκανε πόλεμο», λέει με έμφαση ο κ. Αποστολόπουλος.

Ελέω κάμψης στην εγχώρια αγορά
Στο εξωτερικό η μισή ελληνική παραγωγή

Η ανησυχία που υπάρχει στους κύκλους των Ελλήνων παραγωγών από την επικύρωση της συμφωνίας Ε.Ε. – Καναδά γίνεται πιο εύκολα κατανοητή, εάν δει κανείς τη βαρύτητα που έχουν χρόνο με τον χρόνο στις πωλήσεις τους. Υπολογίζεται πως σχεδόν η μισή ελληνική παραγωγή φέτας εξάγεται στο εξωτερικό και ειδικότερα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες απορροφούν τη «μερίδα του λέοντος» σε ποσοστό 87%, με διαρκώς ανοδικές τάσεις.

Ωστόσο, όπως λέει ο κ. Αποστολόπουλος παρά την ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών, η συνολική εμπορική της αποτίμηση δεν είναι καθόλου καλή. «Οι εξαγωγές γίνονται πάντοτε γιατί ένα προϊόν απολαμβάνει καλύτερες τιμές από την εγχώρια αγορά. Δυστυχώς εδώ όμως δεν συμβαίνει αυτό.

Πρόκειται για εξαναγκασμένες εξαγωγές γιατί η ζήτηση στην εγχώρια αγορά πέφτει συνέχεια», σημειώνει χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΒΓΑΠ δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις για την πορεία της κατανάλωσης και φέτος, η οποία αναμένεται να υποχωρήσει περαιτέρω τόσο λόγω της της μειωμένης αγοραστικής δύναμης του καταναλωτή όσο και της πίεσης που ασκείται από άλλα φτηνότερα τυριά. Πλέον, αρκετοί εκφράζουν φόβους πως φέτος όπως και πέρυσι θα υπάρξουν πολλά αποθέματα, τα οποία θα πουληθούν σε πολύ χαμηλές τιμές.

Του Γιώργου Μανέττα-imerisia.gr

Στην καθιέρωση Προϊόντων με Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ και ΠΓΕ) «δύο ταχυτήτων» εντός της ΕΕ, με άνισα δικαιώματα και διαφορετικά επίπεδα προστασίας, οδηγεί εκ των πραγμάτων η εμπορική συμφωνία με τον Καναδά, που εγκρίθηκε την Τετάρτη από το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Την ώρα που η Γαλλία και η Ιταλία καταφέρνουν να θωρακίσουν επαρκώς προϊόντα που αποτελούν σήμα-κατατεθέν τους, όπως το ροκφόρ και η παρμεζάνα, η φέτα παραμένει ουσιαστικά απροστάτευτη στην ευρύτερη αγορά της Βόρειας Αμερικής, με την ελληνική κυβέρνηση να επενδύει τις ελπίδες της στις προφορικές δεσμεύσεις του επιτρόπου Γεωργίας, Φιλ Χόγκαν, για «επαναδιαπραγμάτευση» σε μια πενταετία από τώρα.

Στο διάστημα αυτό, ωστόσο, τίποτα δεν εμποδίζει καναδικές επιχειρήσεις να συνεχίσουν να παράγουν λευκό τυρί που νομότυπα θα φέρει την ονομασία «φέτα» –ακόμα και αν οι προδιαγραφές του δεν θα έχουν καμία σχέση με το αυθεντικό ελληνικό προϊόν– και, επιπλέον, να «κληροδοτήσουν» το δικαίωμα αυτό σε νέους παίκτες που θα θελήσουν να μπουν στο παιχνίδι μετά το 2022.

«Η συμφωνία ΕΕ και Καναδά μπορεί να ανοίγει τις αγορές των δύο πλευρών, αλλά, ταυτόχρονα, για ορισμένα προϊόντα της ΕΕ, και ιδίως για τη χώρα μας, είναι πολύ κακή και μονομερής. Στην πράξη, δίνεται το ελεύθερο σε καναδικές επιχειρήσεις να παράγουν και να σφετερίζονται τη φέτα ΠΟΠ, το μοναδικό και τόσο ιδιαίτερης σημασίας αυτό ελληνικό προϊόν, και μάλιστα να το παράγουν ακόμα και από αγελαδινό γάλα», δηλώνει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του ΣΕΚ, Τάκης Πεβερέτος. Επιπλέον, και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, «δημιουργεί έναν μπούσουλα, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον και για άλλα προϊόντα, όπως οι ελιές Καλαμών σε ανάλογες συμφωνίες, όπως δυστυχώς πάει να γίνει και με τη Νότια Αφρική», προσθέτει.

«Δυστυχώς, η φέτα πωλήθηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά και δεν κατέστη δυνατό να διορθωθεί το ‘‘έγκλημα’’ αυτό από τη σημερινή κυβέρνηση, παρά τις μικροδιορθώσεις που έγιναν στην τελική συμφωνία», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ΣΕΚ.

«Το ζήτημα δεν έπρεπε να είχε φτάσει με τον τρόπο που έφτασε στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Ελλάδα δεν έπρεπε να είχε βάλει καν την υπογραφή της σε ένα τέτοιο κείμενο», δηλώνει από την πλευρά του στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, Χρήστος Αποστολόπουλος, ο οποίος μια μέρα πριν από την ψηφοφορία είχε καλέσει –εις μάτην– τους Έλληνες ευρωβουλευτές όχι μόνο να μην εγκρίνουν τη συμφωνία, αλλά να πείσουν και τους Ευρωπαϊους συναδέλφους της να την καταψηφίσουν.

«Η ελληνική πλευρά πείστηκε από τις κενές, ουσιαστικά, υποσχέσεις του επιτρόπου, ο οποίος υποσχέθηκε όχι κατοχύρωση, αλλά επανεξέταση του ζητήματος μετά από πέντε χρόνια. Τότε, βέβαια, με το τετελεσμένο και την κατάσταση που θα έχει διαμορφωθεί στην αγορά, πιθανότατα οι συνθήκες να είναι ακόμα πιο δυσμενείς για την ελληνική πλευρά», συμπληρώνει ο ίδιος. «Η αλήθεια είναι ότι, αυτήν τη στιγμή, στη CETA δεν υπάρχει τίποτα που να δεσμεύει ότι θα αλλάξει η αντιμετώπιση της φέτας από την πλευρά του Καναδά», εξηγεί.

Όσον αφορά τα επόμενα βήματα αντίδρασης, ο κ. Αποστολόπουλος αναφέρει ότι «διατηρούμε μια ελπίδα, καθώς, επειδή η συμφωνία χαρακτηρίζεται μεικτή, θα πρέπει να περάσει από τα εθνικά Κοινοβούλια. Αν δεν εγκριθεί έστω από ένα, θα πρέπει να ‘‘παγώσει’’».

«Εμείς θα επιμείνουμε και θα ζητήσουμε από την κυβέρνηση να μη βάλει την τελική υπογραφή, εάν δεν προστατευτεί πλήρως η φέτα, όπως τα τυριά των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών», δηλώνει από την πλευρά του ο κ. Πεβερέτος.

Φτωχότερη η Εθνική οικονομία πλουσιότεροι οι Καναδοί επιχειρηματίες  και όσοι έκαναν lobbying υπέρ στις Βρυξέλλες!

Καταψήφισε την συμφωνία ο Νικος Χουντής της Λαϊκής ενότητας

Δεν κινδυνεύει η παραγωγή στην Ελλάδα επιμένουν οι ευρωπαϊστές που λύγισαν στα συμφέροντα των ξενών εταιριών.

Παρά τις έντονες αντιδράσεις το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ΕΕ – Καναδά (CETA). Οι αρχικές ενστάσεις αφορούσαν προϊόντα με ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ) ή γεωγραφική ένδειξη (ΓΕ) με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το τυρί φέτα.